زینب در سن ۱۷ سالگی به آرزوهای باور نکردنی پدرش تحقق می‌بخشد

محمد رضایی پس از فرار از خشونت طالبان به آروزی زندگی بهتر برای فرزندان آینده‌اش در سال ۱۹۹۹ به آسترالیا آمد.

زینب رضایی، به آینده امیدوار است. Credit: Supplied

زینب رضایی در سن ۱۷ سالگی به رویاهای باورنکردنی پدرش تحقق می‌بخشد.

اخیراً زینب با کسب ۹۹.۴۵ نمره (از مجموع ۹۹.۹۵) در امتحان (ATAR) توانسته که وارد دورۀ لیسانس علوم در پوهنتون/دانشگاه سیدنی شود. وی تصمیم دارد تا بعد از دورۀ لیسانس ساینس، در بخش طب دندان به تحصیلات خود ادامه دهد.

زینب می‌گوید که بعد از کسب نمرات بلند، این خود نمرات بلند نه؛ بلکه شریک نمودن این پیروزی با فامیل‌اش یکی از بهترین بخش‌ این دست‌آوردش بود.

وی می‌گوید: "فکر می‌کنم که در اوایل، برای خرسندی والدین‌ام به آموزش ادامه می‌دادم، تا لبخندهای‌شان‌را ببینم. اما در نهایت وقتی بزرگ شدم، با درک اهمیت تحصیل و دانش، نه تنها برای خوشنودی خانواده‌ام؛ بلکه برای خودم نیز به تحصیل ادامه دادم، و این زمانی بود که از آموزش لذت بردم."

محمد ابراهیم رضایی برای زندگی بهتر برای خانواده اش، افغانستان را ترک نمود. Source: Supplied / Supplied

در حالی‌که زینب از نتیجۀ امتحان (ATAR) شگفت‌زده شده بود، پدرش محمد ابراهیم رضایی، واکنش مشابهی نداشت.

به گفتۀ آقای رضایی، باتوجه به ظرفیت دخترش، همین نتیجه را انتظار داشته است. وی می‌گوید که این خوشبینی، از هیجان وی نه‌کاست. سخت خوشحال بودم. والدین بر فرزندان‌شان زحمت می‌کشند، و آنها به چیزهای خوبی دست‌ می‌یابند. این آرزوی والدین است."

راه دور از افغانستان

ابراهیم رضایی که در جنوب‌غرب سیدنی مغازه دارد، هرگز فرصت تعلیم و تحصیل را نداشته است.

به گفتۀ وی، در کشوری‌ مانند افغانستان، تعلیم و تحصیل امتیازی شمرده می‌شود، که همه مردم از آن مستفید نیستند. این امتیاز برای اقلیت مذهبی هزاره که آقای رضایی نیز به این اقلیت تعلق دارد، به مشکل قابل دست‌یابی بود. تنش‌های درازمدت مذهبی و مسایل مرتبط به زمین حق مالکیت آن، تبدیل شده به حربه‌ای تبعیض علیه هزاره‌ها.

آقای رضایی می‌گوید که وی، میان تحصیل و حفظ جان‌اش، دومی را ترجیح داد و از همین‌رو هنگامی‌که طالبان برای نخستین بار در دهۀ ۱۹۹۰ میلادی، افغانستان را تصرف نمودند، با جمع دیگری، راه پر خطر سفر با کشتی به آسترالیا را درپیش گرفت.

ابراهیم رضایی که در آن زمان ۲۶ سال عمر داشت و تازه ازدواج نموده بود، دو ماه متوالی سفر کرد، تا به آسترالیا رسید.

او تصمیم گرفت، تا برای زندگی بهتر، نه تنها برای خود؛ بلکه برای فامیل آینده‌اش، جان خود را به‌خطر بیاندازد.

ما مجبور بودم تا از کشور خود، که در آن از هیچ حقی نداشتیم، فرار نمائیم

Mohammed Razay

وی با ورود به آسترالیا در سال ۱۹۹۹، بلافاصله بازداشت گردیده و به بازداشتگاه پورت هدلند در غرب آسترالیا منتقل گردید. آقای رضایی شش ماه را درین بازداشتگاه سپرده نمود و بالاخره در سال ۲۰۰۰ با دریافت ویزۀ موقت آزاد گردید.

وی الی سال ۲۰۰۵ نتوانست با همسرش یک‌جا شود.

او می‌گوید: "در افغانستان آیندۀ ما تاریک بود. ما مجبور بودم تا کشور خود را که در آن از هیچ حقی برخوردار نبودیم، فرار نمائیم."

او در ادامه می‌افزاید: "ما و نسل ما هیچ دست‌آوردی نداریم، از همین‌رو باید به‌جایی می‌رفتیم تا حداقل نسل آیندۀ ما، چیزی بدست بیاورد."

فداکاری پدر، منبع اصلی انگیزۀ زینب و شش خواهر و برادر وی می‌باشد.

زینب می‌گوید: "به یاد دارم وقتی پدرم، بگونۀ ضمنی داستان آمدنش به آسترالیا را برایم گفت، پدر و مادرم هردوی‌شان قربانی‌هایی زیاد داده اند، تا من به این‌جا برسم. من از هردوی آن‌ها متشکرم. از همین‌رو سخت می‌کوشم؛ اما این سخت‌کوشی‌ام تنها به خودم نیست؛ بلکه برای آن‌ها نیز است، تا خوشحال شوند.

افغانستان امروز

با برگشت طالبان به قدرت در سال ۲۰۲۱، قوانین خشونت‌آمیز نیز برگشت.

طالبان با زیرپا کردن تعهدشان در مورد ادامۀ تحصیل دختران، به تاریخ ۲۳ مارچ ۲۰۲۲، تصمیم بر عدم تداوم تعلیم دختران بعد از صنف شش گرفتند.

زینب می‌گوید: "در جریان صنف دوازدهم، پست‌های انستاگرامی را می‌دیدم که در آن گفته می‌شد که دختران اجازۀ رفتن به مکتب را ندارند. دیدن این پست‌ها باعث شد تا احساس قدردانی نمایم که به من اجازه داده شده، تا به چنین مکتب عالی‌ای بروم و در کشوری باشم که تحصیلات در آن اولویت دارد، فرصت‌های فراوان برای ادامه تحصیل و کار کردن در رشتۀ دل‌خواه وجود دارد."

زینب رضایی قدردان فداکاری والدین‌اش است Source: Supplied / Supplied

اما تقلای جامعه شیعۀ هزار در افغانستان فراتر ازین‌هاست.

به گفتۀ دیدبان حقوق بشر، جامعه شیعۀ هزاره در بیشتر از ۱۰۰ سال اخیر، در دوران حکومت‌های مختلف با تعبیض و آزار پی‌درپی روبروهستند.

این نهاد هم‌چنان گفته است، که شیعه‌های افغانستان از سوی داعش مورد هدف قرار می‌گیرند و طالبان برای حفاظت آن‌ها اقدام ملموسی ننموده است.

بعد از سقوط کابل به‌دست طالبان در اگست ۲۰۲۱، شاخۀ خراسان داعش مسوولیت ۱۳ حمله بر هزاره‌‌های شیعه را پذیرفته است.

تسلط طالبان بررسانه‌ها باعث شده که بیشتر حملات گروه داعش، گزارش نشوند.

در سپتمبر ۲۰۲۲ حملۀ انتحاری بالای مرکز آموزشی کاج در غرب کابل، جائی‌که اکثریت باشندگان آن هزاره استند، باعث کشته شدن ۳۵ تن از دخترانی شد که برای امتحان کانکور آمادگی می‌گرفتند.

ابراهیم رضایی می‌گوید: "من دایماً به اولادهایم می‌گویم که از فرصت‌های دست‌داشته استفاده نمایند."

به دنبال مدارج عالی

زینب نه تنها در مکتب خود بلندترین نمرات را کسب نموده، بلکه در جامعۀ خود نیز یکی از پیش‌کسوتان شمرده می‌شود و به تاریخ ۲ مارچ در مراسم اهدای جایزۀ هزاره، بلندترین مقام را بدست آورد.

این جایزه از سوی سازمان اجتماعی سبا، همه ساله به جوانان هزاره‌ای‌که دست‌آورد بالایی دارند اهداء می‌شود. سازمان اجتماعی سبا در سال ۲۰۱۷ در پوهنتون/دانشگاه نیو ساوت ویلز به فعالیت آغاز نمود.

به گفتۀ همایون هاتف رئیس سازمان اجتماعی سبا، مراسم اهدای جوایز، به افراد شایسته زمینۀ ارتقای غرور و هویت فرهنگی را مهیا می‌سازد.

وی گفت: "زینب که تا هنوز تحصیلات عالی‌اش را تکمیل ننموده، چراغ امید بالقوه برای هم‌نسلان آینده‌نگر خود است."