یادمان(یادبود) جنگ آسترالیا (Australian War Memorial) مجموعه دستمال‌های دست‌دوزی شده‌ای را که حاصل یک کار هنری مشترک بین زنان افغان و آسترالیایی است، برای بازتاب زندگی زنان در وضعیت جنگی، به کلکسیون ملی خود اضافه کرده است.
در سال ۲۰۱۸، گروهی متشکل از ۲۰ زن هنرمند آسترالیایی برای خلق این مجموعه هنری که به نام 'پروژه دستمال' یاد می‌شود، نقش‌هایی از دنیای خودشان را روی بیش از ۴۰ دستمال کشیدند و سپس این دستمال‌ها را به یک مرکز آموزشی در کابل فرستادند تا زنان سوادآموز و حرفه‌آموز پاسخ خود را آن‌ها بخیه بزنند.
'سازمان ارتقای توانمندی‌های زنان افغانستان' (اوپاک) که به حمایت مالی یک سازمان خیریه آسترالیایی به اسم 'انجمن حمایت از زنان در افغانستان' (ساوا) ایجاد شده بود، دوره‌های سوادآموزی و حرفه‌آموزی در کابل برگزار می‌کرد
پروژه دستمال در ۲۰۱۸ ادامه یک پروژه قبلی از سال ۲۰۰۹ بود که در آن زنان دو کشور پیام‌های شان روی کاغذ تبادله کردند. Credit: Supplied/Gali Weiss
دیگری دوخته است: «می‌خواهم برای همیشه در آزادی زندگی کنم».
تعداد دیگری از زنان آرزو کرده‌اند کشورشان آینده صلح‌آمیزی داشته باشد تا آن‌ها بتوانند آزادانه به مکاتب و دانشگاه‌ها بروند و وکیل، داکتر، معلم و... شوند.
در این دو نمونه از دستمال‌ها، زنان افغان نوشته‌اند که آرزو دارند در وطن شان صلح باشد. Credit: Supplied/Australian War Memorial
او افزود: «ولی متاسفانه، زنان کشور ما آن‌قدر محروم هستند که داشتن آن‌ها را آرزو می‌کنند.»
در این دو نمونه زنان افغانستان گفته‌اند که آرزو دارند در آینده وکیل و روزنامه‌نگار شوند. Credit: Supplied/Australian War Memorial
خانم ویس به اس‌بی‌اس دری گفت: «ابتدا در نگارخانه ملی درخواست دادم، زیرا این دستمال‌ها را به چشم آثاری هنری می‌دیدم که باید در سطح ملی دیده می‌شدند، که باید مخاطبان ملی برای آن‌ها داشته باشیم... اما نگارخانه ملی در آن زمان آثار خریداری نمی‌کرد و مرا به یادمان جنگ آسترالیا راهنمایی کردند.»
او افزود: «متصدیان [یادمان جنگ] واقعاً با احترام زیاد از آن به عنوان یک مجموعه آثار هنری قدردانی کردند، زیرا این یک روش منحصربه‌فرد برای شنیدن صدای زنان افغانستان در زمان جنگ بود.»
LISTEN TO
'I want to live in freedom': Messages written on handkerchiefs offer glimpse into Afghan women's hopes
SBS Dari
21/12/202207:26
این زن گفته است که آرزو دارد در آینده یک طبیب موفق شود. Credit: Supplied/Mursal Rahimi
او هدف خود از راه‌اندازی این پروژه را برقراری ارتباط با زنان افغانستان، حمایت از تقلای آن‌ها برای آموزش و دادن «احساس تنها نبودن» به آن‌ها عنوان کرد.
این هنرمند آسترالیایی گفت: «آن‌ها با دست‌دوزی بر روی دستمال‌ها، اطراف تصاویر ما، روی تصاویر ما و نیز با نوشتن رویاها و امیدواری‌های شان پاسخ دادند.»
به گفته او، جدا از آسانی در حمل‌ونقل، دستمال را به این دلیل برای این تبادل هنری انتخاب کردند که در میان زنان افغانستان تاریخچه‌ای طولانی دارد.
«ما از آن‌ها استفاده نمی‌کنیم، اما دستمال‌ها تاریخچه‌ای از حمل احساسات و غم و شادی دارند.»
«و از آن گذشته، فهمیدیم که دستمال در افغانستان نیز سابقه تاریخی دارد، این‌که بسیاری از زنان دستمال را به عنوان هدیه برای عزیزان شان می‌دوزند.»
این دستمال‌ها اکنون در کلکسیون ملی یادمان جنگ آسترالیا به نمایش گذاشته شده‌اند. Source: AAP
مت اندرسون، رییس این بنای یادبود، گفت: «این پیام‌های جهان‌شمول امید، درد جنگ و استقامت زنان، افزوده‌ای ارزشمند به یادمان جنگ آسترالیا هستند.»
او افزود: «این مجموعه خانه مناسبی برای اشتراک‌گذاری این پیام مهم با آسترالیا پیدا کرده است: پیام‌های ارتباط و دوستی، اما مهم‌تر از همه، هم‌بستگی بین دو فرهنگ.»
رونمایی از این مجموعه همزمان با بسته شدن درِ دانشگاه‌های بر روی دختران و زنان افغانستان از سوی حاکمان فعلی این کشور واقع شد.
مرسل رحیمی بعد از بازگشت طالبان به قدرت از افغانستان متواری شد و اکنون در آسترالیا زندگی می‌کند. Credit: Supplied/Mursal Rahimi
خانم رحیمی که بعد از بازگشت طالبان به قدرت در ماه آگوست ۲۰۲۱ از کشور فرار کرد، محروم شدن زنان افغانستان از یکی دیگر از حقوق ابتدایی بشری شان را «دردآور» توصیف کرد.
او با اشاره به این‌که این طالبان سه ماه پیش به دختران اجازه اشتراک در آزمون کانکور را داده بودند، گفت که اقدامات این گروه تندرو مذهبی قابل پیش‌بینی نیستند.
این پناهنده افغان که اکنون در شهر ادلاید آسترالیا زندگی می‌کند، طالبان را یک گروه دست‌نشانده خواند که اصلاً سزاوار رهبری یک کشور نیستند.
او گفت: «این‌ها یک گروه جاهل است که اصلاً از تحصیل بویی نبرده است، فقط رهبران شان چند کتاب دینی را خوانده و مطمئن هستم که کسانی که در صفوف شان هستند، حتا همان کتاب‌های دینی خود را درست نخوانده‌اند و بلد نیستند.»
«این‌ها کسانی بودند که همیشه در کوه‌ها بودند و از مدنیت، از انسانیت، از زندگی شهری و شهرنشینی اصلاً بو نمی‌برند.»
خانم ویس که می‌گوید با چند تن از زنان در افغانستان در ارتباط است و آن‌ها را در جریان تحصیلات دانشگاهی شان حمایت می‌کند، بسته شدن دانشگاه‌ها را «مایه دل‌شکستگی» توصیف کرد.
