Η Βυζαντινή εικονογραφία συναντά την τέχνη των Αυστραλών Αυτοχθόνων

Η Βυζαντινή εικονογραφία και η τέχνη των Αυτοχθόνων της Αυστραλίας παρουσιάζουν έντονες αισθητικές αναλογίες. Αυτό ισχυρίζεται ο διευθυντής της έδρας Νεοελληνικών και Βυζαντινών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Σύδνεϋ, Βρασίδας Καραλής, στην συνομιλία που είχε με τον Θέμη Καλλό, στο πλαίσιο της σειράς μας "Τι γνωρίζουμε για τους Ιθαγενείς της Αυστραλίας". Για το θέμα αυτό ο καθηγητής Καραλής έγραψε άρθρο αποκλειστικά για το Ελληνικό Πρόγραμμα της Ραδιοφωνίας SBS που δημοσιεύεται στην αγγλική έκδοση της παρούσας ιστοσελίδας. Παρακάτω ακολουθεί σύνοψη του άρθρου στα Ελληνικά.

Aboriginal art Source: Pixabay/Esther1721

Η Βυζαντινή εικονογραφία και η τέχνη των Αυτοχθόνων της Αυστραλίας παρουσιάζουν έντονες αισθητικές αναλογίες οι οποίες υποδεικνύουν, ότι παρά την διαφορά του πολιτισμού, της ιστορίας και της γεωγραφίας, ο ανθρώπινος νους συλλαμβάνει ομόλογους τρόπους σκέψης και παραστασιμότητας. 

Οι δύο καλλιτεχνικές παραδόσεις έχουν μερικά κοινά χαρακτηριστικά. Πρώτον, την τάση προς την αφαίρεση και την αποφυγή μιας φωτογραφικής αναπαράστασης της πραγματικότητας, δεύτερον την τάση να υποδεικνύουν μέσα από συμβολικές μορφές την αόρατη διάσταση της φύσης και τέλος την πρόσκληση προς τον θεατή να κοιτάξει την ζωγραφική αναπαράσταση σαν να βρισκόταν μέσα της.

A mosaic from the 11-th century Byzantine Monastery of Daphni, depicting the bathing of new-born Christ. Source: Wikipedia

Παρά τις διαφορές τους σε χρόνο και τόπο οι δυο παραδόσεις παρουσιάζουν ομολογίες αφαίρεσης που δείχνουν την ανάγκη του ανθρώπινου πνεύματος να εξάγει αρχετυπικά σχήματα και δομικές σταθερές, ιδιαίτερα όταν επιχειρεί να απεικονίσει την σχέση του με τον πνεύμα και τον Θεό.

Οι δυο τέχνες μας δίνουν ένα χρήσιμο και ενδιαφέρον παράδειγμα πώς μπορούμε να επανερμηνεύσουμε το παρελθόν μέσα από την  κοινή συμβίωση των πολιτισμικών ομάδων μέσα στην διαπολιτισμική κοινωνία της Αυστραλίας.

Professor Vrasidas Karalis Source: Supplied

*Ο καθηγητής Βρασίδας Καραλής γεννήθηκε στα Κρέστενα Ηλείας το 1960. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Βυζαντινή και Νεοελληνική Φιλολογία, απ' όπου και έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα. Διδάσκει Νέα Ελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Sydney.