در اخبار استرالیا کمتر درباره خشونت علیه زنان می شنویم. چرا که از ده سال قبل، برنامه اقدام ملی برای کاهش خشونت علیه زنان در این کشور در حال اجراست. هرچند که همچنان، مسیری طولانی در این زمینه پیش روی جامعه وجود دارد.
تحقیقات نشان می دهد که اعمال خشونت، به ویژه در مورد زنانی که قبلا در زندان بوده اند، مرسوم تر است. با وجود این، چالش های مهم و موضوع افزایش خطر خشونت بعد از آزادی از زندان، تا حد زیادی در مباحث مربوط به جلوگیری از خشونت علیه زنان نادیده گرفته شده است.
محققان با تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به سوابق زندانیان و آمار فوتی ها، به بررسی مرگ و میر ناشی از خشونت در بین زندانیان آزاد شده پرداخته اند. مرگ و میر ناشی از خشونت می تواند شامل مواردی مثل مرگ در اثر ضرب و شتم، سوء استفاده، بی مبالاتی یا مرگ در دوران بازداشت شود. بر اساس مطالعات صورت گرفته، تعداد افرادی که از ابتدای سال ۲۰۰۷ تا انتهای همین سال از زندان ایالت کوئینزلند آزاد شده اند، بیش از ۴۱ هزار نفر بوده است. این افراد از زمان آزاد شدن تا پایان تحقیقات، یعنی تا پایان سال ۲۰۰۷ ، تحت مطالعه قرار داشتند. البته بعضی از این افراد هم در طی این مدت از دنیا رفتند.
هرچند که در استرالیا اکثر زندانیان را مردان تشکیل می دهند، اما زنانی که حبس را تجربه می کنند، در برابر خشونت بسیار آسیب پذیر هستند. بر اساس مطالعات صورت گرفته، مردان و زنانی که از زندان آزاد شده اند، در مقایسه با سایر افراد، بسیار بیشتر در معرض مردن بر اثر خشونت قرار دارند. در این بین، افزایش خطر مرگ ناشی از خشونت برای زنان آزاد شده، حتی بیشتر از مردان آزاد شده است. همچنین، نتایج تحقیقات نشان داده که زنانی که از زندان آزاد شده اند، شانزده برابر بیشتر از سایر زنان همسن خودشان بر اثر خشونت می میرند. به همین دلیل، افزایش حمایتهای اجتماعی و ارائه خدمات درمانی مناسب برای جلوگیری از خشونت علیه زنانی که در زندان بوده اند، موضوع بسیار مهمی است.
در حال حاضر، تعداد زنان، به ویژه زنان بومی، در زندان های استرالیا رو به افزایش است. تخمین ها نشان می دهد که بین ۵۷ تا نود درصد زنان زندانی، خودشان از قربانیان خشونت بوده اند. اغلب جرایمی که زنان زندانی مرتکب شده اند، به نوعی با تجربیات قبلی خشونتشان مربوط می شود. مثلا ممکن است بعضی از زنان بعد از تجربه خشونت، به سمت استفاده از مواد مخدر بروند. این موضوع خودش باعث افزایش اتهام خرید یا حمل مواد مخدر می شود. یا زنانی که در روابطشان مورد سوء استفاده قرار می گیرند، ممکن است به خشونتهای طرف مقابلشان واکنش نشان داده و خودشان هم متهم به ایراد ضرب و شتم شوند.
بیشتر زنان زندانی بعد از سپری کردن چند ماه دوباره به جامعه بر می گردند. اما تعداد زیادی از آنها بعد از آزادی، با چالش هایی روبرو می شوند که می تواند آنها را در معرض خشونت قرار دهد. مثلا آنها ممکن است احساس کنند که تنها چاره ای که دارند، بازگشت به روابط خشونت آمیز گذشته است. بعضی از زنان برای داشتن سرپناه و بعضی از آنها هم از ترس از دست دادن حضانت فرزندانشان دوباره به همان رابطه خشونت بار سابقشان بر می گردند.
تکلیف چیست؟
با وجود اجرای طرح ملی کاهش خشونت علیه زنان، نمی توان این قشر آسیب پذیر جامعه را نادیده گرفت. علاوه بر این، زنان زندانی نسبت به سایر زنان، از مشکلات سلامت روان، مشکلات بهداشتی و مشکلات اجتماعی بیشتری مثل بی خانمانی یا مصرف مواد مخدر رنج می برند. که تمام این مشکلات، خودشان خطر ابتلا به خشونت را بیشتر می کند. با وجود نیاز شدید به خدمات جامع بهداشتی و اجتماعی برای زنان آزاد شده از زندان، بسیاری از این خدمات با کمبود منابع مالی دست و پنجه نرم می کنند. تحقیقات دیگری نشان می دهد که زنان آزاد شده از زندان، برای دسترسی به خدمات بهداشتی، حمایتی و بازپروری با موانع بسیار زیادی روبرو هستند. از جمله این موانع، عدم دسترسی به منابع و آگاهی، روشهای پیچیده برای دسترسی به خدمات، ترس از دست دادن حضانت فرزندان و یا ترس از بدنامی است. در نتیجه، تعداد بسیار کمی از زنان به چنین خدماتی دسترسی دارند.
به همین دلیل، ایجاد روش های مشخص برای دسترسی به خدمات حمایتی می تواند به زنان سابقه دار کمک کند. مراکز خدمات بهداشتی و ایمنی باید در این راستا با همدیگر همکاری داشته باشند. در واقع، زنان آزاد شده از زندان باید در اولویت اول دریافت خدمات پیشگیری از خشونت قرار بگیرند. چرا که این افراد بعد از آزادی، برای داشتن سرپناه امن، اشتغال، سلامت روانی، الکل و سایر خدمات دارویی نیاز به حمایتهای بیشتری دارند. در غیر این صورت، آنها با سرعت بسیار زیادی به سمت مرگ بر اثر خشونت سوق داده می شوند.
