Chính phủ liên bang đang chi nhiều hơn cho nhà ở xã hội hơn bất kỳ thời điểm nào trong bốn thập niên qua.
Vậy tại sao việc tìm một căn nhà cho thuê hoặc trả tiền cho căn nhà bạn đang ở lại khó đến vậy?
Bức tranh khủng hoảng
Một phúc trình mới của Anglicare Australia đã vẽ ra một bức tranh đáng sợ về các lựa chọn dành cho những người có thu nhập thấp ở Úc.
Khảo sát hơn 45.000 danh sách cho thuê trong tháng 3, bản tóm tắt về khả năng chi trả cho thuê cho năm 2024 kết luận rằng khả năng chi trả tiền nhà của người Úc tồi tệ nhất từ trước đến nay.
Bà Kasy Chambers là giám đốc điều hành của Anglicare.
Chính phủ liên bang đang chi nhiều hơn những gì đã từng làm trong 40 năm qua cho nhà ở. 540 đô la bình quân đầu người chi cho việc thuế khấu trừ đầu tư thua lỗ, thuế lãi vốn và chương trình hỗ trợ thuê nhà của chính phủ liên bang Commonwealth Rental Assistance. Trong khi đó, chúng ta thấy khả năng chi trả nhà ở giảm đi một nửa.Bà Kasy Chambers
Báo cáo cho thấy giá thuê trung bình hiện cao hơn 200 đô la mỗi tuần so với trước đại dịch COVID-19.
Người độc thân, thu nhập thấp có ít hơn 1% cơ hội
Trên khắp đất nước, không có một tài sản nào mà sinh viên nhận Trợ cấp Youth Allowance của chính phủ có thể thuê được - ngay cả một căn nhà ở chung với người khác.
"Bất kỳ ai có mức lương tối thiểu có ít hơn 1% căn nhà mà bạn có thể chi trả với tư cách là một người độc thân, 0,6%."
Đối với một người độc thân có con như Michaela, 23 tuổi, việc tìm một căn nhà cho thuê dường như là điều bất khả thi.
Việc thiếu các lựa chọn thuê nhà đã buộc Michaela phải sống cách con gái nhỏ hơn 700 km trong khi cô cố tìm công việc gì đó lâu dài hơn.
Cô nói với The Feed của SBS rằng việc gửi con đến sống với bà ngoại thực sự không phải là một lựa chọn.
"Gửi con bé đi là điều rất rất khó khăn. Nhưng tôi cũng biết rằng tôi làm điều này vì con chứ không phải vì tôi. Thật không công bằng khi con bé phải di chuyển khắp nơi và sống ở những nơi không phải là môi trường tuyệt vời cho con bé."
Sinh viên tốt nghiệp ngành thiết kế đồ họa hiện phải trả 250 đô la một tuần cho một căn hộ studio ở Newcastle mà không có lò nướng hoặc bếp nấu. Michaela gần đây được biết số tiền đó sẽ tăng thêm 30 đô.
Michaela đang tìm một nơi có thể sống cùng con gái ở Sydney, nơi cô nghĩ sẽ có nhiều cơ hội làm việc hơn.
Nhưng khi cô tìm được một căn phòng, chia sẻ trong một căn nhà chung, những người bạn cùng nhà đã rút lại đề nghị sau khi biết cô có một cô con gái.
Việc này đã xảy ra nhiều hơn một lần.
Bị từ chối hết lần này đến lần khác khiến tôi cảm thấy mình thất bại trong thế giới này. Đây là một đất nước tự do, nhưng đối với chúng tôi thì không có lựa chọn nào cả. Đó không phải lỗi của tôi, mọi thứ chỉ diễn ra như vậy. Thật tệ khi không có lựa chọn nào cho những người như tôi.Michaela
Emma Greenhalgh là giám đốc điều hành của National Shelter, một tổ chức ủng hộ việc cải thiện kết quả nhà ở cho hàng triệu người Úc có thu nhập thấp như Michaela.
Bà cho biết khó khăn đang lan rộng.
"Nếu bạn có thu nhập thấp hay rất thấp, bất kể bạn là người trẻ, trung niên hay lớn tuổi – việc tìm nhà ở thực sự khá tồi tệ. Rõ ràng, chúng ta thấy rằng cuộc khủng hoảng nhà ở đang nhấn chìm những người có thu nhập vừa phải khi thị trường cho thuê tư nhân trở nên đắt đỏ và việc sở hữu nhà đặc biệt nằm ngoài tầm tay."
Bà nói rằng báo cáo của Anglicare đã vạch trần một tình huống thảm họa.
Kêu gọi chính phủ cam kết gấp đôi
National Shelter đã tham gia một liên minh gồm các tổ chức bất động sản, nhà ở và dịch vụ xã hội kêu gọi chính phủ tăng gấp đôi cam kết của Quỹ Gia cư Tương lai Úc.
Họ yêu cầu chính phủ cam kết chi 20 tỷ đô la trong ngân sách liên bang sắp tới để giúp đáp ứng mục tiêu đã cam kết là 1,2 triệu ngôi nhà mới vào năm 2029.
"Nếu chúng ta không giao những ngôi nhà này, thì cuộc khủng hoảng nhà ở sẽ trầm trọng hơn và di căn đến một tình hướng mà chúng ta không còn có thể cân nhắc. Tôi không nghĩ đó là một lời cảnh báo."
Chiều sâu của cuộc khủng hoảng được phản ánh trong dữ liệu mới từ Victoria, cho thấy số người có việc làm đang tiếp cận các dịch vụ dành cho người vô gia cư đã tăng 14%.
Phân tích do Hội đồng vô gia cư ủy quyền, cho thấy phụ nữ chiếm hơn 70% số người có việc làm đang tìm kiếm sự trợ giúp.
Giám đốc điều hành Deborah Di Natale cho biết có một số yếu tố góp phần vào thống kê đó, bao gồm khoảng cách về lương theo giới, nhiều phụ nữ phải chăm sóc trẻ em và người thân lớn tuổi không được trả lương.
Nhưng bạo hành gia đình cho đến nay vẫn là nguyên nhân lớn nhất, với 9 trên 10 phụ nữ [87%] tiếp cận các dịch vụ chuyên biệt dành cho người vô gia cư để chạy trốn khỏi một ngôi nhà bạo lực.
Hội đồng Người vô gia cư đang vận động chính phủ Victoria cam kết chi 5,6 triệu đô la trong ngân sách sắp tới để gia hạn Chương trình Hỗ trợ Thuê nhà Tư nhân của tiểu bang.
Bà Di Natale cho rằng đây là một ví dụ về "giải pháp nhanh chóng" của chính phủ đi kèm với sự thay đổi lâu dài.
"Tất cả chúng ta đều hướng tới việc ngăn chặn tình trạng vô gia cư. Việc can thiệp và ngăn chặn nó sẽ dễ dàng hơn nhiều so với việc cố gắng giải quyết khủng hoảng nhà ở. Một khi mọi người đã trải qua tình trạng vô gia cư lâu dài, điều đó gây áp lực lớn lên ngân sách y tế và ngân sách tư pháp. Việc tham gia sớm và giải quyết vấn đề thực sự là đôi bên cùng có lợi."
Kasy Chambers của Anglicare cho biết đã đến lúc chính phủ phải thực hiện cách tiếp cận thực tế và chuyển trọng tâm ra khỏi đầu tư tư nhân.
"Các nhà đầu tư không làm gì bất hợp pháp, họ tham gia vào việc này vì họ được khuyến khích như vậy. Do đó, chúng ta cần loại bỏ dần một số ưu đãi thuế, đảm bảo rằng đầu tư thực sự hướng vào nhà ở giá rẻ. Để làm được điều đó chúng tôi thực sự cần các chính phủ quay trở lại xây dựng nhà ở."
Deborah Di Natale nói cô tin tưởng rằng quy mô của cuộc khủng hoảng đang gia tăng là quá lớn để chính phủ có thể bỏ qua.
