Đây là ngân sách đầu tiên của Bộ trưởng Dominic Perrottet kể từ khi Chính phủ Thủ hiến Gladys Berejiklian tái đắc cử, trong đó ông dành ra 93 tỉ đôla cho hạ tầng cơ sở trong vòng 4 năm tới.
"Ngân sách chúng tôi thặng dư. Đây là ngân sách cho thấy tài quản lý tài chánh của tiểu bang NSW," ông Perrottet khoe.
Nhưng giá địa ốc xuống và kinh tế tăng trưởng chậm hơn trông đợi đã ảnh hưởng đến ngân sách của tiểu bang. Cách đây 1 năm, ngân sách NSW thặng dư 1,4 tỉ đôla, nay chỉ còn 802 triệu đôla.
Đó là vì kể từ năm 2017 chính phủ thất thu 10,6 tỉ đôla tiền thuế bất động sản.
Thu nhập từ thuế GST trong tiểu bang NSW dự kiến sẽ mất đi 2,3 tỉ đôla trong vòng 4 năm tới. NSW tuy vậy vẫn duy trì được điểm tín dụng AAA, zê-rô nợ công, và gần 9 tỉ đôla trong trương mục tiết kiệm.
Nhưng dự kiến nợ công sẽ tăng, lên khoảng 12,3 tỉ đôla trong năm 1920 và lên tới 38,6 tỉ đôla trong năm 2023.
Chính phủ quả quyết tình hình vẫn nằm trong tầm kiểm soát tuy nhiên Bộ trưởng Perrottet hé lộ nếu cần chính phủ có thể sa thải bớt công chức ở những vị trí không quan trọng. Có nghĩa là có thể giảm bớt khoảng 2.500 vị trí tức khoảng 1% tổng số 330.000 công chức trong tiểu bang.
"Nếu chính phủ không thể cắt giảm 1% nhân viên để làm việc hiệu quả hơn thì chúng tôi không đúng rồi bởi vì đây là làm sao để bảo đảm chính phủ có thể hoàn thành nhiệm vụ đã được cử tri ủy thác."
Hầu hết chi tiêu của chính phủ cho tài khóa 2019-2020 đã được công bố, không còn bao nhiêu cho dự án nào khác.
Các bình luận gia nói đây dấu hiệu cho thấy chính phủ đang cố gắng kềm lái trước cơn bão kinh tế đang thổi đến.
Chính phủ tiên đoán thị trường địa ốc sẽ khởi sắc trong năm tới, nhưng không trông đợi giá nhà sẽ lên lại đáng kể.
Ngân sách năm nay đem đến tin vui cho những khu vực dưới đây
Y tế nhận được 2,8 tỉ đôla để tuyển 8.300 y tá, bà mụ và bác sĩ trong vòng 4 năm tới. 45% số nhân viên này sẽ đóng ở vùng quê.
Những cặp hiếm muộn sẽ có thêm cơ hội với 42 triệu đôla tài trợ cho các phòng khám và được hoàn trả 500 đôla cho mỗi lần khám.
Lần đầu tiên chính phủ hợp tác với đại học NSW và bệnh viện phụ sản để giúp bệnh nhân trẻ bị ung thư có thể duy trì khả năng sinh đẻ.
Với người cao niên sống ở vùng quê sẽ nhận được phụ cấp đi lại 250 đôla một năm. Ai muốn đi làm trở lại cũng sẽ được trợ giúp.
Trẻ em được quan tâm đến rất nhiều trong ngân sách này, với $23,5 triệu đôla cho dịch vụ tư vấn, tuyển dụng thêm 100 chuyên gia tâm lý và 350 nhân viên hỗ trợ học sinh.
Chính phủ sẽ tuyển thêm 4.600 giáo viên tiểu học, và áp dụng chương trình ăn sáng cho thêm 500 trường học nữa.
Bên cạnh đó là 70 triệu để trang bị cho 35 xe chữa răng lưu động phục vụ cho 136.000 trường tiểu học ở Western Sydney, Mid North Coast và Central Coast.
Chính phủ cũng muốn nâng cao tay nghề trong tiểu bang bằng cách bỏ ra 2,3 tỉ đôla để mở thêm 600 ngàn khóa học, trong đó TAFE NSW nhận được hơn phân nửa ngân sách mới.
Tây Sydney được chọn để xây 1 trường TAFE hiện đại, cùng với 8 trung tâm huấn nghệ, và 2 trường trung học dạy nghề ở bắc Sydney.
Trong khi đó, Bộ trưởng Ngân khố Liên Bang Josh Frydenberg quả quyết những người có thu nhập thấp và trung bình sẽ được hưởng lợi nhiều nhất từ cam kết giảm thuế thu nhập.
Chính phủ Liên Đảng hứa giảm 158 tỉ đôla tiền thuế, nhưng Bộ trưởng Frydenberg nói trên đài ABC rằng kế hoạch giảm thuế không nhắm vào người có thu nhập cao.
"Chúng tôi không có thay đổi mức thuế cao nhất mà chỉ giảm mức thuế 32,5% còn 30% trên mỗi đôla cho người nào có thu nhập từ 45 ngàn đến 200 ngàn đôla một năm. Đó là 70% của tổng số hơn 9 triệu người đóng thuế tại Úc."
Đảng Lao Động chỉ mới ủng hộ một phần của kế hoạch, tức giảm thuế cho những ai có thu thấp thấp và trung bình, nhưng Liên Đảng cần có sự ủng hộ của đối lập hoặc ít nhất 4 dân biểu độc lập để cho kế hoạch giảm thuế được Thượng viện thông qua.
