Pemulwuy: chiến binh, người đấu tranh vì tự do và một anh hùng hành động

An 1804 engraving of Pemulwuy.

An 1804 engraving of Pemulwuy. Source: National Museum of Australia/State Library NSW

Get the SBS Audio app

Other ways to listen

Pemulwuy là một người Thổ dân sống ở Sydney, khi người Anh đặt chân đến đây vào năm 1788, và ông đã dẫn đầu cuộc chiến kéo dài hàng chục năm trời chống lại sự chiếm lãnh của họ.


Chỉ còn lại một dấu ấn lịch sử nhắc nhở về chiến binh Thổ dân Pemulwuy.

Đó là bức tranh khắc hình ảnh ông đang chèo thuyền vào cuối thế kỷ 18.

Ông là một người đàn ông khỏe mạnh, lực lưỡng và vóc dáng cũng như cơ bắp của ông thật phù hợp với sự mô tả về tính cách của ông.

Nhiều bô lão nói di sản của chiến binh Thổ dân này cần phải được gìn giữ và tưởng nhớ.

Đã hơn hai thế kỷ trôi qua, tại bờ biển La Perouse của Sydney, trên mảnh đất cổ xưa của người Bidjigal, câu chuyện về người anh hùng Pemulwuy vẫn còn được truyền tụng.

Một cao niên người Bidjigal là Chú Vic Simms cho rằng mình không thể để di sản này bị mai một.

‘Ông là một niềm cảm hứng bất tận. Ông là một anh hùng đã đứng lên đối mặt với người da trắng. Một ngọn giáo đối đầu với súng hỏa mai, súng trường và đại bác. Vậy mà chúng tôi đã sống sót. ‘

Chú Simms, sinh ra và lớn lên tại vùng Botany Bay, nơi những người Anh đầu tiên đặt chân đến.

Ông nói phần lịch sử đen tối của nước Úc phải được đưa ra ánh sáng.

Các sử gia từng tranh luận dai dẳng về bản chất và mức độ của các cuộc chiến đấu của người Thổ dân chống lại sự định cư của người Âu Châu, nhưng riêng với người anh hùng Pemulwuy thì được ghi lại rõ ràng thời gian, và cho biết ông đã cầm đầu những cuộc nổi dậy chống lại những người da trắng định cư sớm nhất tại Syndey.

‘Nhưng không có câu chuyện nào trong lịch sử của người Úc da trắng kể về chiến binh vĩ đại Pemulwuy, chưa bao giờ họ biết về con người ông, biết đến những câu chuyện về ông hay ông đã đứng lên vì điều gì.’

Những gì được biết đó là ông Pemulwuy sinh ra khoảng những năm 1750 tại miền đất của người Bidjigal, vùng Botany Bay thuộc thành phố Sydney.

Ông có một vết sẹo ở mắt trái, và có bàn chân bị khèo, đây là dấu hiệu hiếm hoi cho thấy ông là một người thông minh – có sức mạnh siêu nhiên.

Một người Dharug cao niên, Chú Richard Green giải thích.

‘Ông không cao lớn, chỉ khoảng 1 mét 65 nhưng là một người rất khỏe, ông có thể xách ba, bốn con kangaroos chỉ với một cánh tay. Và đây là hình ảnh của ông. Ông còn có thể chữa lành bệnh đậu mùa. Ông có phương thuốc chữa được căn bệnh này.’

Vào cuối thế kỷ 18, Pemulwuy đã thống nhất các bộ lạc Thổ dân lân cận để cùng đứng lên tấn công chống lại những người định cư đến từ nước Anh và quân đội.

Ông từng thành công ngăn chặn việc xâm chiếm ở một vài nơi cũng như đã phá hủy một số vùng lãnh thổ trong 12 năm đấu tranh.

Tuy nhiên sau nhiều năm chiến đấu và bị truy nã, cuối cùng Pemulwuy đã bị người Anh bắn gục và giết chết vào năm 1802.

Xác của ông được đưa về Anh để nghiên cứu.

Và ngày nay không ai biết thân xác này được lưu giữ tại đâu.

Giáo sư Jakelin Troy, Giám đốc viện nghiên cứu Thổ dân tại trường đại học Sydney nói đây là phần bi kịch nhất trong câu chuyện của Pemulwuy.

‘Cuối cùng ông không chỉ bị giết chết, mà còn bị chặt đầu, và họ mang đầu ông về Anh theo một cách mà, tôi cảm thấy thật khó kiềm được cảm xúc khi nói đến phần này, bởi vì chuyện tương tự từng xảy ra cho rất nhiều người Thổ dân, ông đã được đưa vào bảo tàng dân tộc học và cái đầu của người anh hùng vĩ đại được trưng bày trong viện bảo tàng, đó là những gì xảy ra cho ông.’

Mặc dù cái chết của ông thật thương tâm, nhưng những người kể chuyện đời ông như Chú Vic và Chú Richard nói tinh thần và ký ức về ông vẫn còn mãi trên vùng đất Bidjigal của nước Úc.

Ngày nay, tất cả những gì còn lại để tưởng nhớ Pemulwuy và cuộc đời của ông chỉ vỏn vẹn là một tấm bảng tại bờ biển La Perouse.

Nhiều người ngưỡng mộ ông mong muốn nhìn thấy sự thay đổi, trong đó có giáo sư Troy.

‘Chỉ cần có một cái nhìn đa chiều hơn về lịch sử, và một số hình thức khác tưởng niệm ông chẳng hạn như tạc tượng hoặc đài tưởng niệm, để thật sự mang lại sự cân bằng trong việc ghi nhận lịch sử của đất nước chúng ta.’

Tuy nhiên, sau sự thành công của những câu chuyện về Thổ dân trên màn ảnh bạc khắp thế giới, cuộc đời của người anh hùng Pemulwuy sẽ được ghi nhớ qua phim ảnh.

Một bộ phim được biên soạn và sản xuất bởi các đạo diễn Thổ dân Úc nổi tiếng, với sự tham vấn của các lãnh tụ bộ lạc, sẽ khởi quay vào năm nay 2021.

 Giáo sư Troy nói câu chuyện thú vị và kịch tính này chắc chắn sẽ thu hút lượng khan giả đông đảo.

‘Đây là những nhân vật mà cuộc đời của họ cần được đi ra ngoài, được tỏa sáng trong lịch sử nước Úc. Đây là những câu chuyện thú vị và thu hút, mà chưa ai biết đến. họ là những con người có thật. Không một trò chơi trên máy tính nào của bọn trẻ bây giờ có thể kịch tính bằng câu chuyện của Pemulwuy và cuộc chiến đấu của ông ta trên mảnh đất này.’

Còn chú Richard, người sẽ đóng vai một quan chức nói tiếng Dharug trong kịch bản phim sắp tới, nói ông hy vọng bộ phim sẽ bảo đảm câu chuyện về Pemulwuy mãi lưu truyền cho hậu thế.

‘Nguyên nhân làm tôi xúc động đó là tôi cảm thấy bộ phim ra đời, thì mọi thứ sẽ thay đổi. Bạn biết đó, chúng ta sẽ nhìn thấy những con người vĩ đại đến từ nền văn hóa của chúng tôi, đã và sẽ tiếp nối bước ra ngoài xã hội trong thiên niên kỷ tới’.




Share