Thế hệ thứ Hai (Bài 56): Bác sĩ Lê Hữu Kim và Pokemon Go

Dr Kim Huu Le (Supplied)

Dr Kim Huu Le (Supplied)

Get the SBS Audio app

Other ways to listen

Bác sĩ Lê Hữu Kim là giảng viên và trợ giảng tại Viện Tâm thần học New South Wales, đồng thời là biên tập viên cho Tạp chí về tâm thần học của Úc và New Zealand. Anh cũng là thành viên của Tổ chức Nghiên cứu về Internet của Úc.


Yêu thích thế giới game trực tuyến, anh mong muốn sử dụng chuyên môn của mình để giúp đỡ mọi người, nhất là trẻ em và trẻ vị thành niên, thưởng thức game trực tuyến một cách hào hứng và lành mạnh.

Kim Anh: "Anh Kim Lê còn nhớ những kỷ niệm thời ấu thơ ở Úc, ở Adelaide không?"

Kim Lê: "Vâng, tôi nhớ chứ. Tôi nhớ nhất là những kỷ niệm khi sống cùng gia đình, ba mẹ tôi rất tuyệt vời, tôi có anh/em trai và em gái nữa. Ba tôi là nhân viên xã hội làm việc cho cộng đồng Việt ở Adelaide.

Ngay từ khi còn rất nhỏ, tôi đã thường nghĩ về giá trị gia đình và cộng đồng. Ba tôi đã viết một cuốn sách về làm cha mẹ vào những năm 90 cho cộng đồng người Việt ở Nam Úc vì chúng ta đã có khoảng thời gian rất khó khăn với những vấn đề về tội phạm, ma túy, bạo lực v.v...

Tôi luôn biết rằng ba tôi luôn làm những việc như vậy nhưng tôi không nhận ra rằng điều đó cũng đã ảnh hưởng đến cách dạy con cái của ông ngay từ khi tôi còn nhỏ. Tôi đã tiếp nhận được những điều bổ ích từ ông, từ những nghiên cứu của ông, và những hoạt động của ông đã trực tiếp giúp anh em tôi rất nhiều trong quá trình trưởng thành.

Tôi cảm thấy mình rất may mắn. Tôi luôn cảm thấy an toàn trong cộng đồng của mình dù có những khác biệt về văn hóa. Tôi cũng gặp những vấn đề giống như những đứa trẻ di dân Châu Á khác như phân biệt chủng tộc hay trong chuyện kết bạn. Ngay từ khi còn nhỏ, tôi vẫn thường hay tự hỏi mình rằng những người khác nghĩ gì, cảm thấy như thế nào, họ sống ra sao, rồi so sánh mình với những người bạn Úc. Tôi xác định mình là một người Úc với nguồn gốc Việt mạnh mẽ.
"Tôi rất may mắn khi được ba mẹ chăm sóc và dưỡng dục thành người mà không hề gây áp lực hay khó khăn trong vấn đề ngôn ngữ."
Tôi cũng may mắn khi sự lạc quan của ba đã có ảnh hưởng đến cộng đồng, tôi may mắn không chỉ vì được sinh ra ở Úc mà ba của tôi là người đầu tiên trong gia đình tiếp cận với những người tị nạn. Tôi thật sự tin rằng chúng tôi có thể làm được điều đó tốt hơn, suôn sẻ hơn bởi vì ba tôi biết tiếng Anh và có mối quan hệ tốt với gia đình bản xứ (host family). Chúng tôi vẫn giữ liên lạc với gia đình bản xứ, gặp gỡ vào dịp Giáng Sinh. Họ đã giúp ba mẹ tôi rất nhiều trong việc hòa nhập vào cuộc sống ở Úc và mối quan hệ đó khiến tôi cảm thấy mình góp phần nhiều hơn vào cộng đồng Úc."

Kim Anh: "Dường như ba của Kim Lê có ảnh hưởng rất sâu sắc đến anh?"

Kim Lê: "Đúng là như vậy, đặc biệt là nghề nghiệp hiện nay của tôi là bác sĩ tâm lý chuyên về trẻ em và trẻ vị thành niên. Trong cuốn sách 'Every child is the same as a little baby', ba tôi biết rằng trẻ em dù ở lứa tuổi nào đi chăng nữa cũng cần sự động viên và chăm sóc. Điều đó không có nghĩa là tôi được bảo vệ quá mức khi trưởng thành. Ông ấy chỉ muốn chắc chắn rằng với tôi, ông ấy là người quan trọng và giúp tôi phát triển bản thân nên người. Ông không giống một số ba mẹ khác luôn thúc đẩy con mình. Ông luôn sẵn sàng đứng ra làm việc tình nguyện, giúp đỡ những vị phụ huynh khác. Tôi rất may mắn khi được ba mẹ chăm sóc và dưỡng dục thành người mà không hề gây áp lực hay khó khăn trong vấn đề ngôn ngữ."

Kim Anh: "Tại sao anh Kim Lê lại chọn nghề bác sĩ tâm lý chuyên về trẻ em và trẻ vị thành niên?"

Kim Lê: "Ngoài sức ảnh hưởng mạnh mẽ từ ba tôi, tôi tin rằng trong quá trình phát triển bản thân, chúng ta có thể tạo ra những ảnh hưởng to tát đối với những người trẻ. Tôi quan tâm đến vấn đề nghiện game online. Tôi có vài sự lựa chọn chuyên ngành gây mê hay chuyên về trẻ em và trẻ vị thành niên. Tôi thấy có mối liên hệ mạnh mẽ giữa người trẻ và công nghệ, đặc biệt là Internet. Do đó, tôi nghĩ rằng mình rất phù hợp với chuyên ngành về trẻ em và trẻ vị thành niên liên quan đến vấn đề nghiện game online hay những chứng rối loạn liên quan đến game online."

Kim Anh: "Thế anh có thích chơi game không?"

Kim Lê: "Tất nhiên là có rồi, và tôi nghĩ rằng đó cũng là một trong những thế mạnh của tôi (cười). Tôi nghĩ rằng để thành công trong cuộc sống, bạn cần phải thích những gì bạn đang làm, bạn phải thử nghiệm và trải nghiệm. Tôi không nói đến khía cạnh nghiệm trọng của vấn đề như lạm dụng game, tôi muốn nói đến những mặt tích cực của game online trong cuộc sống hàng ngày. Đó là công việc mà tôi đang làm.
"Tôi rất thích nghe ba tôi kể về những trò chơi khi ông còn nhỏ và trưởng thành. Cuộc sống ở Việt Nam rất giản dị, ba tôi chơi những trò chơi rất đơn giản như ném lon, tôi cũng đã thử chơi trò chơi này với anh em của mình. Chúng tôi đã chơi đùa rất vui và cảm thấy mối liên kết với lịch sử."
Trang mạng của tôi có những thông tin về vấn đề này, chẳng hạn như tôi tải một số đoạn phim nói về game Pokemon Go hay các chương trình podcast truyền tải kiến thức chuyên ngành của tôi về game online. Tôi nghiên cứu không chỉ các vấn đề liên quan đến trẻ em và trẻ vị thành niên mà còn về thiết kế game như thế nào. Với tôi điều đó rất thú vị.

Tôi rất thích nghe ba tôi kể về những trò chơi khi ông còn nhỏ và trưởng thành. Cuộc sống ở Việt Nam rất giản dị, ba tôi chơi những trò chơi rất đơn giản như ném lon, tôi cũng đã thử chơi trò chơi này với anh em của mình. Chúng tôi đã chơi đùa rất vui và cảm thấy mối liên kết với lịch sử. Tôi rất thích những trò chơi này. Tôi nghĩ nếu chúng ta có thể kết hợp những điều mình yêu thích với công việc, khi đó làm việc giống như chơi, chơi giống như làm việc.

Tôi muốn giúp mọi người không chỉ bằng những công việc ở phòng khám hằng ngày mà còn bằng những nghiên cứu của mình về những hành vi, cảm xúc và cách thức giao tiếp của con người, hướng đến một cuộc sống tốt hơn với sự trợ giúp của thiết kế game.

Tôi khởi động trang web CGI Clinic vào năm ngoái khi tôi đến Singapore làm việc 6 tháng theo chương trình nghiên cứu của chính phủ Úc. Ở Úc không có nhiều thông tin về việc giáo dục, nâng cao nhận thức của mọi người về những gì mà chúng tôi đang làm, và đây là nguồn thông tin miễn phí cho các bậc phụ huynh, thầy cô giáo và bác sĩ.

Kim Anh: "Gần đây mọi người nói rất nhiều về Pokemon Go. Anh Kim Lê có thử chơi chưa?"

Kim Lê: "Có, tôi chơi rất nhiều, giờ tôi đang ở mức 16. Tôi chơi rất nhiều trong 3 ngày đầu tiên. Tôi chơi game từ khi còn nhỏ, chơi cùng với bạn bè và chúng tôi đã có những khoảng thời gian rất vui vẻ. Bây giờ, khi đã lớn, tôi là một bác sĩ về video game. Tôi chơi Pokemon Go cho những bài nghiên cứu của mình."
"Tôi muốn giúp mọi người không chỉ bằng những công việc ở phòng khám hằng ngày mà còn bằng những nghiên cứu của mình về những hành vi, cảm xúc và cách thức giao tiếp của con người, hướng đến một cuộc sống tốt hơn với sự trợ giúp của thiết kế game."
Kim Anh: "Anh có nghĩ rằng Pokemon Go có lợi cho sức khỏe tâm thần?"

Kim Lê: "Có chứ. Trò chơi này ảnh hưởng nhanh chóng đến rất nhiều người trên thế giới. Không có phương pháp chữa trị hay loại thuốc nào ảnh hưởng đến hành vi của con người như thế trước đây. Nếu chúng ta có thể đưa nó vào thiết kế game hay trị liệu bằng game sử dụng nguyên lý này trong việc trị liệu chứng lo lắng hay trầm cảm, giúp mọi người vượt qua được nỗi sợ hãi của mình, rời khỏi nhà, đi ra ngoài và đến những nơi công cộng.

Với Pokemon Go, ý của tôi là kết hợp trò chơi này với chương trình đi bộ của con người, giúp họ hòa nhập vào cộng đồng. Chúng ta có rất nhiều cơ hội để khai thác những lợi ích từ công nghệ. Tất nhiên là chúng ta cũng nghe nói đến những tác hại của việc chơi game như có người mải mê chơi game ngoài đường đến nỗi bị đụng xe.

Tôi tin rằng những nghiên cứu của mình là rất quan trọng trong tương lai để giúp mọi người hiểu được công nghệ này hay trò chơi này có tác động như thế nào đến cách giao tiếp, suy nghĩ và hành vị của con người.

Mọi người cần hiểu rằng nên tư vấn cho con cái họ về chơi game như thế nào, mỗi ngày chơi bao nhiêu lâu. Bạn có thể cảm nhận và đạt thành quả tương tư như trong cuộc sống thực khi chơi game, nhưng chơi game thì những thành quả đó đạt được dễ dàng và nhanh chóng hơn. Đó là lý do tại sao bạn lại thích chơi game. Nhưng khi bạn không chơi game nữa thì lại cảm thấy khó chịu. Bạn đạt được những kỹ năng gì khi bỏ thời gian chơi game? Chúng tôi đang suy nghĩ về vấn đề này và tập trung vào chuyện làm tốt hơn thế nữa.

Điểm quan trọng không phải chỉ là công nghệ mà là mối liên kết với cuộc sống thật. Không phải Pokemon Go tốt cho sức khỏe mà chính việc đi ra ngoài, vận động mới tốt cho sức khỏe. Pokemon Go chỉ tạo nên động lực để bạn năng đi ra ngoài.
"Tôi hy vọng có thể tham gia TEDx Talks một ngày nào đó, vào cuối sự nghiệp của mình bởi vì tôi chỉ mới bắt đầu công việc của mình."
Kim Anh: "Anh Kim Lê có thể kể về hành trình của mình đến với TEDx Talks Adelaide?"

Kim Lê: "Tôi rất thích Diễn đàn TEDx Talks. Đó quả thật là một trải nghiệm tuyệt vời. Tôi đã tham gia diễn thuyết vào tháng 11 năm ngoái ở Adelaide trước 600 người. Cả khán phòng im lặng, chỉ có một người đứng đó thuyết trình, cảm giác thật kỳ lạ, và tôi quả thật đã hoảng sợ trước đó. Nhưng tôi đã cố gắng vượt qua được nỗi sợ hãi của mình, tự tin tiếp tục thuyết trình, cảm giác như mình là một người hùng đứng trước đám đông.

Con đường của tôi đến với TEDx Talks có thể nói bắt đầu từ năm học lớp 10. Tôi còn nhớ mình đứng trước lớp học tiếng Anh để nói về một cuốn sách mà tôi đã đọc. Tôi không hề chuẩn bị gì hết và tôi đứng ngây ra ở đó, không biết phải nói gì. Và tôi cảm thấy xấu hổ về điều đó.

Thuyết trình ở TEDx Talks Adelaide là một bước tiến to lớn đối với tôi tính từ khi tôi học lớp 10 năm đó, khi tôi không hề biết nói chuyện trước đám đông nghĩa là gì.

Khi tôi ở Singapore, tôi đã tải các chương trình của TEDx Talks và lắng nghe mỗi ngày. Sau đó tôi phát hiện ra rằng tất cả mọi người tham gia TEDx đều làm một chuyện giống nhau là họ có một câu chuyện thú vị, một ý kiến hay thông điệp muốn truyền tải tới mọi người. Tại sao tôi lại không làm được? Thế là tôi tự chuẩn bị trước, tham gia câu lạc bộ Toastmaster chuyên giúp mọi người phát triển kỹ năng nói chuyện trước đám đông, và nộp đơn tham gia TEDx. Sau đó TEDx Adelaide gọi cho tôi và muốn tôi tham gia chương trình."

Kim Anh: "Anh cảm thấy thế nào sau khi kết thúc phần diễn thuyết của mình?"

Kim Lê: "Tôi cảm thấy nhẹ nhõm cả người. Tôi cảm thấy tự hào về thành quả của mình và tự tin hơn với việc diễn thuyết. Tôi hy vọng có thể tham gia TEDx Talks một ngày nào đó, vào cuối sự nghiệp của mình bởi vì tôi chỉ mới bắt đầu công việc của mình. Hầu hết những người tham gia TEDx đều có 10-20 năm nghiên cứu với những bằng chứng rõ ràng có thể thay đổi cuộc sống con người. Còn tôi thì chỉ mới đưa ra những ý tưởng của mình, và tôi cần phải kiểm nghiệm và làm nghiên cứu tiếp. Biết đâu chị Kim Anh sẽ phỏng vấn tôi một lần nữa vào 20 năm sau, khi tôi tham gia TEDx ở Hoa Kỳ chẳng hạn."

Share