Bà mẹ hai con là Felicity de Somerville hiện vẫn vật lộn với những tổn thương và xấu hổ, do Robodebt mang lại.
Vào năm 2017, khoản tiền tiết kiệm của bà đã bị tước đi 11.500 đô la mà không hề báo trước, khiến bà không thể trả tiền thuốc men cho đứa con gái bị bệnh của mình.
“Tôi vẫn còn lo lắng, mỗi lần kiểm soát tài khoản vì sợ rằng, sẽ để cho con tôi bị thiếu thốn về bất cứ nhu cầu mà cháu cần đến, do một lỗi lầm nào do tôi không chú ý hay quên đi”, Felicity de Somerville.
Bà là một trong số hàng trăm ngàn người Úc, trở thành nạn nhân của kế hoạch này.
Một vụ kiện tập thể đã phát hiện ra rằng, 750 triệu đô la đã được thu hồi không chính xác.
Tòa án cho biết, một số khoản nợ có liên quan đến các vụ tự tử.
Những tổn thất về sinh mạng con người đã được Thủ tướng Anthony Albanese đưa ra, khi ông tiết lộ chi tiết về một Ủy ban Hoàng gia Điều tra về vụ nầy.
“Mọi người đã mất mạng và mọi cử tri địa phương của tôi, cũng như các thành viên quốc hội đều có thể kể những câu chuyện như thế này”, Anthony Albanese.
"Họ không có ở đây để nêu ra các bằng chứng, không thể tự mình nói lên những điều thống khổ của họ, vì vậy phải có người làm chuyện nầy và nếu đó là tôi, thì tôi sẵn sàng và hãnh diện là người đó”, Felicity de Somerville.
Thủ tướng cho biết cuộc điều tra sẽ xét xem ai chịu trách nhiệm về kế hoạch, tại sao cần thiết, các mối quan tâm được xử lý như thế nào, tác hại gây ra, chi phí cho người nộp thuế và làm thế nào để ngăn chặn những thất bại tương tự trong tương lai.
"Điều quan trọng là chúng ta phải tìm hiểu kỹ đến cội rễ của vấn đề về việc robodebt ra đời như thế nào, để có thể đảm bảo rằng nó không bao giờ có thể xảy ra nữa”, Anthony Albanese.
Được biết phần mềm hay software thu hồi nợ, được chính phủ Lao động phát triển vào năm 2011 và Liên Đảng áp dụng vào năm 2016 và tiếp tục cho đến năm 2019, khi vụ kiện tập thể phát hiện ra kế hoạch này là bất hợp pháp.
Ông Edwina MacDonald, Quyền Giám đốc điều hành của Hội đồng Dịch vụ Xã hội Úc nói rằng, nó đã ảnh hưởng đến cuộc sống của nhiều người.
“Mọi người vừa bị chấn thương tâm lý nặng nề do chương trình này, lại vừa gây ra căng thẳng, lo lắng, trầm cảm và đó không phải là thứ mà bạn không nên tiếp tục trong cuộc sống của mình”, Edwina MacDonald.
Được biết Ủy ban Hoàng gia Điều tra về vụ nầy vốn là một cam kết bầu cử quan trọng của chính phủ Albannese, sẽ tiêu tốn đến 30 triệu đô la.
Cuộc điều tra sẽ có trụ sở tại Brisbane và do cựu Chánh án Tòa án Tối cao Queensland là thẩm phán Catherine Holmes đứng đầu, với báo cáo cuối cùng sẽ được chuyển cho vị Tổng Toàn Quyền vào tháng 4 năm sau.
Trong khi đó cựu Tổng trưởng Dịch vụ Xã hội là ông Stuart Robert nói với Sky News rằng, ông muốn xem cuộc điều tra quay trở lại thập niên 1990, khi ý niệm về lợi tức bình quân lần đầu tiên bắt đầu áp dụng.
“Nếu chỉ nhìn lại vài năm qua thì đây là những gì việc nầy có ý đồ, đó chỉ là Đảng Lao động nhìn lại và lấy điểm".
"Vì vậy hãy cùng Ủy ban Hoàng gia quay ngược lại 30 năm và nếu chúng ta làm điều đó, tôi nghĩ người Úc mọi người sẽ được phục vụ tốt hơn”, Stuart Robert.
Được biết đây là cuộc điều tra thứ hai, về các hành động của chính phủ Liên Đảng cũ, được công bố trong tuần này.
Ông Scott Morrison, vốn là đối tượng của cuộc điều tra về việc bổ nhiệm vào các bộ bí mật, cũng có thể bị kẹt trong vụ điều tra của Ủy ban Hoàng gia về Robodebt.
Cựu Thủ tướng vốn là Tổng trưởng Dịch vụ Xã hội, khi đề án được thành lập.
Lãnh đạo phe đối lập hiện nay là ông Peter Dutton cáo buộc, Lao động tham gia vào một cuộc săn lùng phù thủy.
“Ông Anthony Albanese dành nhiều thời gian nhìn vào kính chiếu hậu, hơn là nhìn về phía trước với những gì người dân Úc sẽ đối đầu".
"Thủ tướng chỉ lo lắng về những trò chơi chính trị, mà ông có thể ra tay một cách rất phức tạp ở Canberra và công chúng sẽ sớm nhận ra điều đó”, Peter Dutton.
Thế nhưng đối với các nạn nhân như bà Felicity de Somerville, thì đây không phải là về chính trị mà là về công lý và trách nhiệm.
Bà hy vọng có thể đưa ra bằng chứng tại cuộc điều tra.
“Nhiều người tan vỡ hôn nhân, bị phá sản, mất hết nhà cửa và một số người còn mất mạng nữa".
"Họ không có ở đây để nêu ra các bằng chứng, không thể tự mình nói lên những điều thống khổ của họ, vì vậy phải có người làm chuyện nầy và nếu đó là tôi, thì tôi sẵn sàng và hãnh diện là người đó”, Felicity de Somerville.
