با شیوع کرونا در اندونیزیا، پناهندگان و پناهجویان مقیم در آن کشور می‌گویند در صورت ورود این ویروس به اقامتگاه‌های مزدحم آن‌ها، حفظ فاصله اجتماعی و قرنطینه خانگی برای شان ناممکن خواهد بود.
در حال حاضر بیش از ۱٤ هزار پناهنده و پناهجویی که اکثرشان به امید رسیدن به آسترالیا وارد اندونیزیا شده بودند، در حالت بی‌سرنوشتی به سر می‌برند.
به نقل از برنامه دیت‌لاین اس‌بی‌اس، این پناهجویان که در اتاق‌های مشترک و آپارتمان‌ها و کمپ‌های شلوغ سازمان جهانی مهاجرت زندگی می‌کنند، در معرض خطر بیشتر ابتلا به کووید-۱٩ قرار دارند.
تا ٣٠ام مارچ ٢٠٢٠، آمار رسمی مبتلایان کووید-۱٩ در اندونیزیا به ۱٤۱٤ مورد و تعداد مرگ‌ومیر ناشی از آن به ۱٢٢ نفر رسیده بود.
جِ‌ان جنید، پناهجوی رهینگه مقیم اندونیزیا در گزارشی تحلیلی برای برنامه دیت‌لاین نوشته است: «پناهندگان و پناهجویان پیش‌ازپیش از عدم امکانات درمانی در اندونیزیا رنج می‌برند. بدون کدام شرایط قانونی، آن‌ها در موقعیت آسیب‌پذیری قرار دارند».
«آن‌ها قادر به مراجعه به شفاخانه و دسترسی به خدمات صحی عمومی نیستند، و از پس خرید دارو بر نمی‌آیند».
به نوشته گزارش، پناهجویان و پناهندگانِ ثبت سازمان جهانی مهاجرت به حداقلِ خدمات درمانی دسترسی دارند و در جاکارتا «سرویس جهانی کلیسا» در شمار محدودی از شرایط اضطراری، تنها به پناهندکان ثبت آیاوام کمک‌های درمانی ارائه می‌کند. اکثریت دیگر آن‌ها هیچ کمک درمانی دریافت نمی‌کنند.
تعدادی از پناهندگان بی‌خانه در غرب جاکارتا در یک سرپناه دولتی خیمه زده‌اند. تصویر از ۱٥ام مارچ. Source: JN Jonaid
حمیرا ضمیری، پناهجوی ٢٠ ساله هزاره که از ٢٠۱٥ بدین‌سو در اندونیزیا به سر می‌برد به دیت‌لاین گفت: «ما هنوز کدام مورد تأیید شده کووید-۱٩ [در اقامتگاه خود] نداریم، اما به نظر می‌رسد کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان کدام آمادگی برای ما ندارد».
«نماینده ما با سرویس جهانی کلیسا جلسه داشت. آن‌ها به او گفته‌اند شفاخانه‌های دولتی برای اندونیزیایی‌ها و شهروندان خارجی دارای پاسپورت هستند: پناهندگان در آن شامل نیستند. اگر وضعیت واقعاً در اندونیزیا وخیم شود، فکر نمی‌کنم دولت توجهی به ما بکند».
«اگر پناهنده‌ای مریض باشد، کمکی از کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان یا سرویس جهانی کلیسا دریافت نمی‌کند، مگر این‌که مورد جدی باشد، مثل زمانی که در نزدیک جان دادن باشی».
«آنگاه مرحله‌ای می‌رسد که کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان و سرویس جهانی کلیسا می‌خواهند شما را به شفاخانه بفرستند. من شاهد مرگ یک پناهنده به نام عبدالله در شفاخانه بودم، زیرا او توانایی خرید دارو را نداشت و سازمان‌های دیگر ردش کردند چون داروهایش گران بودند».
به نوشته جنید، پناهندگان ثبت سازمان جهانی مهاجرت باید برای دریافت دارو به دفتر این سازمان نامه بنویسند. این نامه‌ها هر هفته یک‌بار جمع‌آوری می‌شوند و روند دریافت پاسخ از دفتر سازمان در مواردی دوهفته یا بیشتر طول می‌کشد. در مواردی این درخواست‌ها جواب رد می‌گیرند و بعضی اوقات دارو زمانی می‌رسد که وضعیت مریض بهبود یافته است.
عرفان دانا، پناهنده ٢٥ ساله و یکی از نمایندگان پناهندگان اهل افغانستان در «بَتَم» (Batam) گفت: «من پناهندگان سالمند زیادی را می‌شناسم که مشکلات تنفسی دارند؛ آن‌ها پیش از شیوع این ویروس به خوبی معالجه نشدند».
«اکنون با شیوع گسترده ویروس در اندونیزیا، آن‌ها در ریسک بسیار بالای ابتلا به ویروس کرونا قرار دارند».
«چنان‌چه میزان افراد مبتلا به ویروس کرونا در اندونیزیا خیلی بالاست، فکر نمی‌کنم پناهندگان خدمات درمانی مورد نیازشان را دریافت کنند. کدام آزمایش قابل دسترس ویروس کرونا از سوی حکومت برای پناهندگان وجود ندارد».
پناهندگان و پناهجویان مقیم اندونیزیا از زمان بسته شدن مرزهای آسترالیا در ٢٠۱٣ در آن کشور گیر مانده‌اند. اندونیزیا امضاکننده کنوانسیون پناهندگان سازمان ملل متحد نیست و بنابراین، به پناهندگان و پناهجویان مقیم در آن کشور حق کار، سفر و دسترسی به خدمات درمانی عمومی نداده است.
در گزارش آمده است: «بیشتر پناهندگان و پناهجویان ثبت آیاوام هستند و حقوق ماهانه ٧٠ دالری و سرپناه دریافت می‌کنند. با این حال، نزدیک پنج هزار پناهنده و پناهجو از ثبت شدن در آیاوام منع شده و مانده‌اند که خودشان از خود در جاکارتا مراقبت کنند».
جِ‌ان جنید، نویسنده گزارش دیت‌لاین یک پناهجوی رهینگه در اندونیزیاست. Source: Supplied
به نوشته گزارش، در یک مورد دولت اندونیزیا ٢٥٠ پناهنده و پناهجوی بی‌خانه را در یک ساختمان مزدحم سرپناه داده که در آن زنان و کودکان از هیچ‌گونه حریم خصوصی برخوردار نیستند.
جاکارتا آلوده‌ترین شهر اندونیزیا به ویروس کروناست و حدود هفت هزار از پناهندگان و پناهجویان در همین شهر زندگی می‌کنند.
داکتر انتجی میسباچ، پژوهشگر و نویسنده کتاب «ترانزیت دردسربار: پناهجویان گیرمانده در اندونیزیا» نیز به دیت‌لاین گفت با توجه به سیستم صحی «توسعه‌نیافته» و «غیرآماده» اندونیزیا، «به نظر می‌رسد پناهندگان و پناهجویان در ریسک بیشتری باشند، چون آن‌ها در شرایط غیرمعیاری زندگی می‌کنند».
بيشتر بخوانيد
روایتی دست اول از زندگی پناهجویان هزاره در اندونیزیا
او گفت: «خانه‌های شان مزدحم به نظر می‌رسند. قرنطینه خانگی تقریباً ناممکن است».
اما سخنگوی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان در اندونیزیا در بیانیه‌ای به دیت‌لاین گفت آن‌ها مسایل مربوط به کووید-۱٩ در آن کشور را از نزدیک دنبال، و از راهنمایی‌های اداره اندونیزیا و سازمان جهانی صحت پیروی می‌کنند.
این سخنگوی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان با اشاره به این‌که هنوز کدام مورد ابتلا در میان پناهندگان ثبت نشده گفت، دولت اندونیزیا متعهد شده تا به پناهندگان خدمات درمانی مرتبط به کووید-۱٩ را ارائه دهد.
در بیانیه آمده است: «بر اساس پروتکل دولت اندونیزیا که از سوی وزارت صحت ارائه شده، پناهندگان به خدمات مرتبط به کووید-۱٩، به شمول آزمایش و درمان، دسترسی دارند. به جوامع پناهنده در سراسر کشور پیش‌ازپیش از طریق کانال‌های ارتباطی گوناگون و افراد در مورد پروتکل اطلاع داده شده است».
همچنان این سازمان گفته است علاوه بر ارائه جزوه‌های معلوماتی به پناهندگان و پناهجویان به هشت زبان، به کمک سازمان‌های همکارش برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در میان جوامع پناهنده در اندونیزیا، به آن‌ها کیت‌های بهداشتی شامل ماسک و ضدعفونی کننده توزیع می‌کند.
