نکات کلیدی
- شرایط اثبات یک رابطه دفاکتوی ثبت‌نشده در محکمه، در همه موارد یکسان نیستند، بلکه به صورت موردی ارزیابی می‌شوند.
- وقتی زوج‌های دفاکتو از هم جدا می‌شوند یا یکی از آن‌ها از دنیا می‌رود، قانون از حقوق آن‌ها محافظت می‌کند.
- زوج‌های دفاکتو، مانند زوج‌های متأهل، می‌توانند پس از جدایی برای حل اختلافات شان از خدمات میانجی‌گری مستفید شوند.
در آسترالیا، وقتی دو نفر به عنوان یک زوج با هم زندگی می‌کنند، حتا اگر ازدواج هم نکرده باشند، رابطه آن‌ها هنوز توسط قانون به رسمیت شناخته می‌شود.
یک تعریف کلی از رابطه دفاکتو (بالفعل/هم‌زیستی) ارائه کرده است: وقتی دو نفر، از جنس مشابه یا مخالف، در یک «رابطه خانوادگی واقعی» با هم زندگی کنند، زوج دِفاکتو (de facto) محسوب می‌شوند.
فرایند و شرایط اثبات یک پیوند به عنوان رابطه دفاکتو از یک ایالت یا حوزه قضایی تا ایالت یا حوزه قضایی دیگر فرق می‌کنند.
به عنوان مثال، در ایالت آسترالیای جنوبی، روابط دفاکتو تحت '' مصوب ۲۰۱۶ ثبت می‌شوند. وقتی رابطه‌ای تحت این قانون به ثبت می‌رسد، به طور خودکار در تمام آسترالیا وجهه قانونی پیدا می‌کند.
یک زوج همجنس در حال تماشای چیزی در تلفون همراه Credit: eclipse_images/Getty Images
به گفته خانم ایوانز، ثبت بودن رابطه دفاکتو به طرفین، به‌ویژه زنانی که در رابطه همجنس هستند، کمک می‌کند که به عنوان والد قانونی فرزندشان شناخته شوند، زیرا قانون خانواده مادری را که کودک را به دنیا نیاورده باشد هم به عنوان والد قانونی می‌شناسد.
همچنین ثبت رابطه دفاکتو می‌تواند مطالبه برخی از حقوق رفاهی را برای افراد جوان آسان‌تر کند.
شناسایی رابطه دفاکتو توسط محکمه
وقتی از محکمه/دادگاه خواسته می‌شود که مشخص کند دو نفر در یک رابطه دفاکتو بوده‌اند یا خیر، شرایطی مورد بررسی قرار می‌گیرند که می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- طول رابطه و جنبه‌های اجتماعی آن
- آیا دو نفر رابطه جنسی با هم داشته‌اند یا خیر
- هرگونه ترتیبات مالی یا دارایی‌های مشترک
- میزان تعهد دو طرف به زندگی مشترک
معیار تصمیم‌گیری دادگاه در مورد هر پرونده می‌تواند متفاوت باشد و محکمه طبق صلاح‌دید خود به هر یک از شرایط موجود وزنی مناسب قایل می‌شود.
خانم ایوانز می‌گوید، دو تصور بسیار رایج در مورد روابط دفاکتو وجود دارند که هر دو مربوط به مدت آن‌ها می‌شوند.
«بسیاری از مردم فکر می‌کنند که شما باید دو سال در یک رابطه باشید تا دفاکتو محسوب شود، این درست نیست. و بسیاری از مردم فکر می‌کنند که اگر شما در رابطه دفاکتو باشید، پس از دو سال، ناگهان مستحق ۵۰ درصد از دارایی‌های طرف مقابل می‌شوید که بازهم درست نیست.»
یک زوج جوان در حال مشاجره Credit: ProfessionalStudioImages/Getty Images
دِمین گریر، وکیل ساکن بریزبین که در حقوق خانواده تخصص دارد، توضیح می‌دهد: «چنین چیزی به صورت مکرر اتفاق نمی‌افتد. بیشتر برای افرادی رخ می‌دهد که ازدواج می‌کنند و سپس رابطه زناشویی شان از هم می‌پاشد، اما هیچ‌یک از طرفین برای طلاق به دادگاه مراجعه نمی‌کند و یکی از آن دو نفر وارد یک رابطه دفاکتو با شخص دیگری می‌شود.»
دادگاه به اختلافات مربوط به فرزندان حاصل از یک رابطه دفاکتو که به جدایی انجامیده، مثل تقسیم مسئولیت‌های فرزندداری، مانند زوج‌های متأهل رسیدگی می‌کند.
به گفته خانم ایوانز، زوج‌های دفاکتو، مشابه زوج‌های متأهل، می‌توانند در هر مقطعی از رابطه، وارد یک توافق مالی الزام‌آور با همدیگر شوند.
«این توافق آن‌چه را که هر یک از شما به رابطه آورده‌اید، مکتوب می‌کند و سپس تعیین می‌کند که در صورت جدایی، دارایی‌ها و بدهی‌های شما چگونه باید تقسیم شوند.»
قرارداد مالی الزام‌آور تنها می‌تواند توسط یک متخصص حقوقی تهیه شود.
خانم ایوانز می‌گوید: «وکیل باید سندی را امضا کند که در آن ذکر می‌کند که به شما در مورد مزایا و معایب انعقاد چنین قراردادی مشاوره حقوقی مستقل ارائه کرده است.»
حل‌وفصل اختلافات از طریق میانجی‌گری
مانند زوج‌های متأهل، زوج‌های دفاکتو نیز وقتی از هم جدا می‌شوند، می‌توانند برای حل اختلافات مالی و فرزندداری خود از خدمات میانجی‌گری مستفید شوند.
فیونا بِنِت، مشاور امور زناشویی در سازمان 'روابط آسترالیا' در ایالت آسترالیای غربی (Relationships Australia WA)، می‌گوید که میانجی‌گری می‌تواند به دو طرف کمک کند تا بدون دخالت عواطف و احساسات شان، به توافقی منصفانه و عادلانه برسند.
پس از جدایی، دادگاه ممکن است در مورد مسایل مالی، از جمله نحوه تقسیم دارایی و کمک مالی به یک‌دیگر، احکامی صادر کند.
محکمه/دادگاه با زوج‌های متأهل و دفاکتو یکسان برخورد می‌کند. Source: Moment RF / Rapeepong Puttakumwong/Getty Images
آقای گریر می‌گوید: «شما می‌توانید از دادگاه اجازه بگیرید که خارج از این محدوده زمانی دست به این کار بزنید. اما در این صورت، مسایل دیگری وجود دارند که باید به آن‌ها رسیدگی کنید و کارتان بسیار پیچیده‌تر می‌شود.»
راه‌حل دیگر این است که زوج سابق به یک توافق دوجانبه برسند، اما لازم است توافق شان را از نظر قانونی معتبر و مستند بسازند.
آقای گریر می‌گوید: «دو راهی که برای مستندسازی آن وجود دارند، این است که از دادگاه بخواهید با رضایت طرفین دستور حل مسایل مالی را صادر کند یا این‌که می‌توانید یک قرارداد مالی منعقد کنید.»
فرآیند میانجی‌گری داوطلبانه است. وقتی یکی از طرفین آن را آغاز می‌کند، اداره مربوطه با جانب دیگر تماس می‌گیرد تا بپرسد که مایل به اشتراک هست یا خیر.
ثبت بودن رابطه دفاکتو در حل اختلافات مالی و فرزندداری کمک می‌کند. Credit: SolStock/Getty Images
او می‌گوید: «ما می‌خواهیم بفهمیم که آیا این دو نفر می‌توانند در یک اتاق بنشینند، یا اگر نمی‌توانند در یک اتاق بنشینند، حداقل می‌توانند از طریق یک میانجی با هم ارتباط برقرار کنند؟»
«ما از این نظر ریسک را بررسی می‌کنیم تا مطمئن شویم که قبل از شروع فرآیند میانجی‌گری، هرگونه احساس خشونت خانوادگی و خانگی یا نوعی کنترل اجباری واقعاً شناسایی شود.»
در نهایت، فایده توسل به میانجی‌گری برای زوج‌های جداشده این است که به آن‌ها اجازه می‌دهد اختلافات خود را به شیوه‌ای قابل قبول حل کنند.
خانم بنت می‌گوید: «اگر از دادگاه شروع کنید، به طور پیش‌فرض تبدیل به یک فرایند بسیار خصمانه و استدلال‌محور می‌شود.»
زوجی در حال صحبت با روان‌شناس Credit: FatCamera/Getty Images
برای به دست آوردن اطلاعات کلی در مورد مسایل حقوقی خانوادگی و راهنمایی در مورد یافتن وکیل در ایالت خود، از وبسایت «» دیدن کنید. این وبسایت به ابتکار انجمن حقوق نیوساوت‌ولز و با حمایت سایر انجمن‌های حقوق از سراسر آسترالیا، از جمله انستیتوت حقوق ویکتوریا و انجمن حقوق کوینزلند راه‌اندازی شده است.
برای کسب اطلاعات در مورد مسایل مربوط به روابط خانوادگی و خدمات کمکی آن، به وبسایت دولتی روابط خانوادگی آنلاین () سر بزنید یا با شماره ۳۲۱ ۰۵۰ ۱۸۰۰ تماس بگیرید.
در شرایط بحرانی هستید؟
در مواقع اضطراری، به شماره سه‌صفر (۰۰۰) زنگ بزنید. برای دریافت مشاوره تلفونی به لایف‌لاین (۱۴ ۱۱ ۱۳) یا مرکز ملی خدمات مشاوره تعرض جنسی و خشونت خانگی (۷۳۲ ۷۳۷ ۱۸۰۰) زنگ بزنید.
