Το «σκάνδαλο» που διέσυρε την ομογένεια της Αυστραλίας

Η υπόθεση αυτή έγινε και θεατρικό έργο από τον εικονιζόμενο Γιάννη Βασιλακάκο.

Η υπόθεση αυτή έγινε και θεατρικό έργο από τον εικονιζόμενο Γιάννη Βασιλακάκο. Source: Supplied

Get the SBS Audio app

Other ways to listen

Φέτος, συμπληρώνονται 40 χρόνια από την επιχείρηση της Ομοσπονδιακής Αστυνομίας της Αυστραλίας με στόχο ομογενείς του Σύδνεϋ για το υποτιθέμενο σκάνδαλο των αναπηρικών συντάξεων.


Φέτος συμπληρώνονται 40 χρόνια από το περιβόητο «Σκάνδαλο των Συντάξεων του Σύδνεϋ», γνωστότερο ως «Το Κόλπο», που είχε συγκλονίσει και στιγματίσει για χρόνια την ομογένεια. Περισσότεροι από 180 Έλληνες μετανάστες συνέλαβε η αστυνομία, αλλά τελικά σε ελάχιστα άτομα απαγγέλθηκαν κατηγορίες και μόλις ένα καταδικάστηκε.

Ο γνωστός λογοτέχνης Γιάννης Βασιλακάκος, επηρεασμένος από τα γεγονότα, έγραψε ένα από τα πλέον γνωστά του έργα, το βραβευμένο μυθιστόρημα «Το Κόλπο». Με αφορμή την επέτειο των 40 χρόνων, ο κ. Βασιλακάκος μίλησε στο Ελληνικό Πρόγραμμα: 
"Το Κόλπο" μεταφράστηκε και στα αγγλικά.
"Το Κόλπο" μεταφράστηκε και στα αγγλικά. Source: Supplied

Φέτος τον Απρίλιο συμπληρώθηκαν 40 χρόνια από το περιβόητο «Σκάνδαλο των Συντάξεων του Σίδνεϊ», γνωστότερο ως «Το Κόλπο». Υπενθυμίστε μας λίγο την υπόθεση αυτή του σκανδάλου και τον αντίχτυπο που είχε στην ελληνική παροικία.

«Την 1η Απριλίου 1978 έγινε μια πρωτοφανής, ίσως η μεγαλύτερη αστυνομική επιδρομή στα αυστραλιανά χρονικά κατά χιλίων περίπου Ελλήνων μεταναστών του Σίδνεϊ και έξι γιατρών ελληνικής καταγωγής, με την κατηγορία της συνωμοσίας για εξαπάτηση του Υπουργείου Κοινωνικής Ασφάλισης.

Η κατηγορία ήταν ότι άτομα της ομογένειας είχαν στήσει μια μαφιόζικου τύπου σπείρα (με την ονομασία “Κόλπο”) προκειμένου να λαμβάνουν παράνομα επιδόματα και συντάξεις λόγω κάποιας δήθεν ασθένειας ή αναπηρίας (σωματικής ή ψυχολογικής) προσκομίζοντας ψεύτικα ιατρικά πιστοποιητικά. Μετά από 8 χρόνια άγονης ακροαματικής διαδικασίας και δεκάδες εκατομμύρια δολάρια σε δικαστικά έξοδα απεδείχθη ότι επρόκειτο για ένα κυνήγι μαγισσών, με κυρίως ρατσιστικά κίνητρα, καθώς σχεδόν όλοι οι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν και η υπόθεση έκλεισε άδοξα.

Ο αντίκτυπος αυτού του μεγάλου σκανδάλου στην ελληνική παροικία της Αυστραλίας υπήρξε τεράστιος, καθώς το ελληνικό όνομα στιγματίστηκε ανεπανόρθωτα. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα οι Έλληνες ήταν δακτυλοδεικτούμενοι και θεωρούνταν απατεώνες. Οι διωκόμενοι ταλαιπωρήθηκαν, διασύρθηκαν και υπέφεραν αφάνταστα και αναίτια, με αποτέλεσμα ορισμένοι να κάνουν απόπειρες αυτοκτονίας.

Πώς το κλασικό πλέον ομώνυμο μυθιστόρημά σας («Το Κόλπο») σχετίζεται με αυτή την υπόθεση;

«Η συναρπαστική ιστορία αυτής της υπόθεσης με είχε συγκλονίσει τόσο πολύ που το 1987 – εννέα χρόνια αργότερα, όταν δηλαδή αυτό το σκάνδαλο τερματιζόταν επίσημα – κυκλοφόρησε στη Μελβούρνη (από τις εκδόσεις Elikia Books) ένα μυθιστόρημά μου με τον ομώνυμο τίτλο του σκανδάλου Το Κόλπο. (Το βιβλίο επανεκδόθηκε ελαφρώς αναθεωρημένο, σε 2η έκδοση, από τον μεγάλο και ιστορικό εκδοτικό οίκο των Αθηνών Κέδρο το 2003).

Αν και είναι εμπνευσμένο από το Σκάνδαλο των Συντάξεων, το έργο αυτό δεν αποτελεί δημοσιογραφικό ντοκουμέντο ή χρονικό. Αντιθέτως, θίγει μια σειρά αλληλένδετων καυτών θεμάτων: κοινωνικών, ψυχολογικών, ηθικών, φιλοσοφικών και άλλων, που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος γενικά, και ο σύγχρονος μετανάστης ειδικότερα, σε σχέση με τον εαυτό του, την οικογένειά του, τη γενέτειρά του, το πολιτιστικό του παρελθόν, τη θετή του πατρίδα και, κυρίως, το απρόσωπο σύστημα που τον συνθλίβει και τον αποσυνθέτει».

Πιο συγκεκριμένα;

«Το Κόλπο διερευνά την ψυχολογική κατάσταση ενός ατόμου που έχει μπλεχτεί σε μια υπόθεση για την οποία δεν ευθύνεται, καθώς έχει πέσει θύμα της σπείρας του “Κόλπου”, ενός δικτύου διαφθοράς και δίωξης από φαύλους πράκτορες του κρατικού μηχανισμού.

Ομολογώ ότι όταν το έγραφα ενδιαφερόμουν πολύ περισσότερο να πειραματιστώ με την τεχνοτροπία, τις αφηγηματικές τεχνικές, το στυλ, την αστυνομική πλοκή κτλ., και λιγότερο για την καθαυτή υπόθεση ως πραγματικό γεγονός. Φιλοδοξούσα να γράψω ένα πολυεπίπεδο και πολύσημο έργο, και όχι τόσο ένα ρεαλιστικό χρονικό αυτού του, κατά τα άλλα, ιστορικού σκανδάλου στην Αυστραλία.

Παρόλο που ήταν ένα εξαιρετικά δύσκολο βιβλίο, εντούτοις βρήκε απήχηση και επαινέθηκε πάρα πολύ από την αυστραλιανή κι ελλαδική κριτική. Τελευταία μάλιστα εκπονούνται και διδακτορικές διατριβές σε πανεπιστήμια της Ελλάδος.

Greek Australian author Giannis Vasilakakos (L) with SBS Greek's Panos Apostolou.
Greek Australian author Giannis Vasilakakos (L) with SBS Greek's Panos Apostolou. Source: SBS Greek

Share