Ταξίδι στο χρόνο: Βιβλίο Αυστραλού με φωτογραφίες και ιστορίες από την Ελλάδα του 1941

Μετά από πολλές μάχες τον Απρίλιο και τον Μάιο του 1941, οι Γερμανοί κατέλαβαν την Ελλάδα. Οι μάχες των Ελλήνων και των Συμμάχων τους, ξεκίνησαν από την βόρεια Ελλάδα και συνεχίστηκαν μέχρι την Πελοπόννησο και κατέληξαν στην Κρήτη. Το νέο βιβλίο του Αυστραλού Τζιμ Κλέιβεν με τίλτο «Grecian Adventure: Anzac Trail Stories & Photographs - Greece 1941» ακολουθεί την πορεία των ΑΝΖΑΚΣ που βρέθηκαν τους δραματικούς εκείνους μήνες στην Ελλάδα.

Some of the Greek women who helped the Allied soldiers hiding at Trahila, Mani, April 1941.

Ένα ταξίδι στον χρόνο, σε μια ταραγμένη για την ανθρωπότητα εποχή, μας υπόσχεται το νέο πόνημα του ιστορικού Τζιμ Κλέιβεν.

Μετά από δέκα χρόνια έρευνας και μελέτης και μετά από μια σειρά επισκέψεων σε ελληνικά πεδία μάχης στη διάρκεια της γερμανικής εισβολής του 1941, ο κ. Κλέιβεν συγκέντρωσε σε έναν τόμο 335 σελίδων, 100 φωτογραφίες, 13 χάρτες και μια σειρά από αφηγήσεις και μαρτυρίες από ΑΝΖΑΚΣ που βρέθηκαν στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο.

Η έρευνα τον έφερε σε επαφή με οικογένειες βετεράνων που βίωσαν εκείνες τις μάχες.

Κάποιες μάλιστα οικογένειες ηχογράφησαν τις εμπειρίες των πατεράδων και παππούδων τους στην ελληνική εκστρατεία του 1941.

Αλλά αυτό που κάνει το βιβλίο του κ. Κλέιβεν ιδιαίτερο, είναι η απόπειρα να συνδυάσει τις ιστορίες και τις αφηγήσεις με τις φωτογραφίες.

Πολλές από τις φωτγοραφίες προήλθαν από τα αρχεία δύο Αυστραλών: του στρατιώτη Syd Grant και του λοχία Alfred Huggins, από την δυτική Βικτώρια.

Οι δύο τους βρέθηκαν στην ηπειρωτική Ελλάδα τους μήνες εκείνους του ’41 με τις φωτογραφικές τους μηχανές για να καταγράψουν τις καταιγιστικές εξελίξεις.

A burial service in the field, with Mt Olympus in the background. Central Greece, April 1941.

O κ. Κλέιβεν ήρθε σε επαφή με τις οικογένειες των δύο αυτών ανδρών, από τις οποίες ζήτησε να παραδώσουν τις φωτογραφίες από τον πόλεμο στην Δημόσια Βιβλιοθήκη της Βικτώριας, το οποίο και έπραξαν.

Ήταν ένας τρόπος, όπως λέει ο κ. Κλέιβεν στο Πρόγραμμά μας, και το πολύτιμο ιστορικό υλικό να διασωθεί και να προφυλαχθεί από την φθορά του χρόνου.

Ο ιστορικός δανείστηκε τις φωτογραφίες και μαζί με τις δικές του που τράβηκε στην Ελλάδα, τα κείμενα της έρευνάς του και τους χάρτες, ετοίμασε το νέο του βιβλίο.

Χαρακτηρίζει την εκστρατεία των ΑΝΖΑΚΣ στην Ελλάδα ως «την ξεχασμένη εκστρατεία» και υποστηρίζει ότι χρειάζεται να γίνουν πειρσσότερα για την αναγνώρισή της.

Πρόκειται για μια εκστρατεία που έφερε για πρώτη φορά με τόσο έντονο και δραματικό τρόπο κοντά τους δύο λαούς.

Όπως λέει, το βιβλίο του αυτό δεν αποτελεί μια προσπάθεια εορτασμού εκείνου του γεγονότος, αλλά μια απόπειρα καταγραφής των γεγονότων και απόδοσης τιμής σε εκείνους και εκείνες που αγωνίστηκαν απέναντι στους Γερμανούς εισβολείς.

Οι φωτογραφίες, λέει, είναι ένα καταπληκτικό μέσο για να διηγηθείς ένα γεγονός, έναν πόλεμο, μια μάχη και θα συνεχίσει να το κάνει.

Jim Claven’s Grecian Adventure: Anzac Trail Stories and Photographs – Greece 1941.

Τον ρωτήσαμε αν πρόκειται να υπάρξουν μεταφράσεις στα ελληνικά των δύο πρόσφατων βιβλίων του.

H μετάφραση, λέει, ενός βιβλίου ιστορίας είναι ένα καινούργιο ταξίδι, ένα πολυδάπανο έργο που ελπίζει ότι κάποια στιγμή πως θα συμβεί.

Για τις έρευνες και για την έκδοση του νέου του βιβλίου «Grecian Adventure: Anzac Trail Stories & Photographs - Greece 1941» είχε την στήριξη από την κυβέρνηση της Βικτώριας, την Παμμεσσηνιακή Αδελφότητα «Παπαφλέσσας» της Μελβούρνης, την «Ποντιακή Εστία Μελβούρνης», την Ελληνική Ορθόδοξη Ενορία Ascot Vale «Άγιος Δημήτριος», την Επιτροπή Μνήμης «Λήμνος-Καλλίπολη» και βεβαίως από τις οικογένειες των βετεράνων και διάφορους ιδιώτες.

Το βιβλίο ακολουθεί το μονοπάτι των ANZAKS σε όλη την ελληνική εκστρατεία, από τα πεδία μαχών της Βεύης στην Φλώρινα και των Σερβίων στην Κοζάνη, μετά στον Μπράλο Φθιώτιδας και στην Κόρινθο, στην Καλαμάτα, στη Μάνη και, τέλος, στην Κρήτη.

Ο αναγνώστης ακολουθεί τις εξελίξεις μέσα από τις αφηγήσεις των βετεράνων και το πολύτιμο φωτογραφικό από τους δυο Αυστραλούς στρατιώτες που υπηρέτησαν σε εκείνη την απελπισμένη και μοιραία εκστρατεία.

Το προηγούμενο βιβλίο του είχε τίτλο 'Lemnos and Gallipoli Revealed' και αποτελούνταν από μια σειρά ιστοριών και σπάνιων φωτογραφιών από την εκστρατεία της Καλλίπολης και την παρουσία των ΑΝΖΑΚΣ στο νησί της Λήμνου και στο Αιγαίο.