Cov kev so tsis ua hauj lwm kuj zoo rau peb tab sis cov txaus txhawj yog cov tseem ua hauj lwm.

Raws li tau muaj ib co kev tshawb fawb txheeb tau ce cov kev yuam neeg Australia kom ua hauj lwm rau yav lig thaum muaj hnoob nyoog 60 tawm xyoo tej zaum kuj yuav ua rau muaj teeb meem nyuaj rau lawv cov kev ua lub neej ywj pheej, txoj kev noj qab haus huv thiab txoj kev noj qab nyob zoo.

An elderly couple walk through a park.

Forcing Australians to work later into life could be impacting their health and wellbeing. Source: AAP / Paul Miller

Ntsiab lus tseem ceeb:
  • Tej zaum cov kev yuam kom tej neeg ua hauj lwm txog hnub hnoob nyoog 67 xyoo mam so tsis ua hauj lwm yuav ua rau muaj teeb meem rau tej neeg txoj kev noj qab haus huv thiab noj qab nyob zoo raws li tau muaj ib co kev teeb txheeb qhia.
  • Tsuas muaj neeg Australia txog li 30 feem pua thiaj muaj peev xwm so tsis ua hauj lwm ua ntej lub sij hawm so tsis ua hauj lwm uas muaj cai thov tau nyiaj laus siv xwb.
  • Cov kev so tsis ua hauj lwm kuj yog tej yam tseem ceeb pab kom tej laus neeg tau txais kev noj qab nyob zoo rau lawv tej cev ntaj ntsug thiab lawv cov kev kaj siab raws li cov kev teeb txheeb qhia.
Cov kev tsis tso cai rau tej neeg ua tau lub neej ywj pheej thiab teev tias thaum twg mam pub lawv so tsis ua hauj lwm lawm thiab yuam kom lawv yuav tau ua hauj lwm mus txog ntua thaum muaj hnoob nyoog 67 xyoo mas thiaj mam li thov tau tsoom fwv cov nyiaj laus siv tej zaum kuj yuav ua rau muaj teeb meem tau rau tej neeg txoj kev noj qab nyob zoo thiab txoj kev noj qab haus huv.

Thiab tam sim no yeej tseem muaj cov kev sib teev theev tias tsim nyog leej twg yuav them Australia tej nuj nqes siv tu tsom kwm tej laus no, ces kuj tau muaj ib co kev tshawb fawb tshiab txheeb tau tias yog tias tej neeg muaj peev xwm txiav txim siab so tsis ua hauj lwm ntxov dua yog cov yuav tau txais txiaj ntsim ntau yam dua.

ua ntej lawv yuav muaj cai thov tau nyiaj laus siv xwb raws li Dr Rong Zhu uas yog ib tug zes kais coj cov kev teeb txheeb thiab qhia txog phab economics ntawm tsev kawm qib siab Flinders University College of Business, Government thiab Law hais.
Peb yuav tsum tau ua tib zoo xav txog tej teeb meem ntau yam uas peb tsis faj txog rau cov kev pheej muab yuam thiab tswj kom tej neeg ua hauj lwm kom ntev mam so tsis ua hauj lwm uas pheej ua rau tej neeg tsis tau txais kev ywj pheej rau lawv txoj kev ua lub neej thiab seb ho yuav muaj kev cuam tshuam dab tsi nrog tej neeg cov kev noj qab nyob zoo thiab noj qab haus huv.
Dr Rong Zhu, Senior lecturer of economics, Flinders University College of Business, Government and Law.
"Yog tias tej neeg ua hauj lwm tseem ua hauj lwm ntev tshaj lub hnoob nyoog so tsis ua hauj lwm lawm thiab ces, tej zaum yuav ua rau lawv xav tias lawv ua tsis tshua tau lub neej raws li qhov lawv xav xaiv ua lawm.''

Tej no thiaj yuav ua rau muaj teeb meem tsis zoo rau tag nrho txhua yam txiaj ntsim uas tej neeg ua haujlwm tsim nyog tau kom lawv muaj kev cia siab tias yuav ua lawv lub neej rau lub caij ntawd mus ntxiv li cas.

Vim li cas cov kev so tsis ua hauj lwm thiaj zoo rau peb

Dr Rong Zhu hais tias peb yuav tau txheeb txog tej teeb meem ntau yam peb tsis faj txog cov kev pheej ncua yav lig es mam li so tsis ua hauj lwm no.

Dr Zhu tau hais tias "Peb cov kev tshawb fawb yeej qhia tias cov kev so tsis ua hauj lwm no pab kom tej laus neeg tau txais kev noj qab nyob zoo rau lawv lub cev thiab kom lawv muaj kev kaj siab thiab tau txais kev noj qab nyob zoo yog thaum peb ntsuam raws li txoj kev muaj kev txaus siab rau lawv txoj kev ua lub neej.''

Ib feem peb ntawm qhov zoo rau lub caij so tsis ua hauj lwm ces cov kev muaj peev xwm tswj thiab txiav txim siab ua tau lub neej raws li yus xav.

"Thiab yog tseem raug nce lub hnoob nyoog kom siab tuaj ntxiv thiaj muaj cai thov tau nyiaj laus siv, ces yuav ua rau ib tug laus neeg twg yuav ncua cov kev so tsis ua hauj lwm no rau yav lig, ces kuj yuav tau txais tej txhiaj ntsim noj qab nyob zoo thiab noj qab haus huv cuam tshuam txog cov kev so hauj lwm no lig dua thiab.''
thiaj yog tej yam nyuaj heev rau tej poj niam thiab txiv neej, dua ntawm qhov so hauj lwm ntxov es ho tau txais ntau yam txiaj ntsim dua.

Australia thiaj yog lub teb chaws zum ob ntawm cov teb chaws OECD (Oranisation for Economics Cooperation and Development) uas muaj tej neeg so tsis ua hauj lwm txog li ntawm 70 feem pua ces yeej tau nyiaj so tsis ua hauj lwm qee yam los yog tau tej nyiaj no txwm kiag.

Tab sis raws li tau muaj ib cov kev txheeb txog Australia cov aged care system ces kuj txheeb tau tias 40 xyoo ntxiv no ntshe yuav muaj tej neeg thov tau nyiaj laus siv tsawg txog li ntawm 15 feem pua lawm, vim Australia tej laus neeg muaj nyiaj ntau tuaj ntxiv rau qhov muaj nyiaj superannuation thiab tej peev txheej.
An elderly woman sits on a bench.
Txog li ntawm 70 feem pua ntawm Australia tej neeg so tsis ua hauj lwm yeej tau tej nyiaj laus me ntsis los yog tau tag nrho lawv cov nyiaj laus tab sis tseem maj mam ua hauj lwm txuas ntxiv kom tsis txhob tau ua hauj lwm thiab tau so tsis ua hauj lwm lawm. Source: AAP / Dan Peled
Tsoom fwv pawg neeg Aged Care Task Force uas tau nyiaj mus txheeb xyuas cov kev tu tsom kwv tej laus yeej tau muaj cov kev taw qhia tias tej neeg yug lub caij nrab tiam 20 (1946-1964) tsim nyog yuav them nyiaj ntau tshaj qub ntxiv pab rau cov kev tu tsom kwm tej laus kom tsoom fwv teb chaws tsis txhob raug tsub nias kom siv nws tej nyiaj puag xyoo ntau thiab kom thiaj muaj kev pab cuam ntau tuaj ntxiv rau tej neeg tsis tshua muaj peev xwm mus nyob tsev laus los yog tsim tau ntau cov kev pab cuam rau tej laus uas tseem nyob ntawm lawv tej vaj tse.

Tsoom fwv teb chaws los yeej tshwm nyiaj txog li ntawm 75 feem pua pab rau tej thiab pab 95 feem pua rau tej nqe tu tsom kwm tej laus ntawm lawv tej vaj tse.

Raws li pawg neeg mus txheeb cov hauj lwm no thiab Mike Baird uas yog tus hau xeev NSW dhau los hais ces yuav tau kho dua Australia cov aged care system no kom thiaj muaj peev xwm siv tau zoo tshaj qub ntxiv.

Nws thiaj tau hais tias "Yeej tseem muaj teeb meem ntau yam thiab cov kev xav tau kev pab cuam los ntawm txhua feem ntawm tej nyiaj puag xyoo. Thiab yog nug tej neeg uas muaj peev xwm pab them tej nqe tu tsom kwm no kom ntau me ntsi yeej yog ib txoj xub ke tsim nyog ua thiab kom thiaj li muaj peev xwm tsim tau ib co kev pab cuam thiab kev pov puag rau tej tsis muaj peev txheej txaus, kom thiaj li haum.''

Mloog tau hnub zwj Teeb (Thursday) 6 pm, hnub zwj Hnub (Sunday) 11 am, los yog koom tau ntxiv ntawm , , thiab . Downloadthiab caum

Share
Published 5 April 2024 3:00pm
By SBS News
Presented by Vixay Vue
Source: SBS


Share this with family and friends