Siv txuj paj nruag pab khaws thiab ceev txuag Hmoob kab lis kev cai, lus thiab ntaub ntawv thiab Hmoob lub cim thawj kom nyob nrog Hmoob mus ib txhis.

Tou Saiko Lee

Tou Saiko Lee visited SBS Radio Hmong Program-SBS Source: SBS

Get the SBS Audio app

Other ways to listen

Peb puas yuav muaj peev xwm siv tau tej txuj paj nruag tiam tshiab coj los pab qhia thiab khaws los yog ceev Hmoob tej kab lis kev cai, Hmoob lub cim thawj los yog Hmoob ntaub ntawv thiab lus kom txhob ploj plam thiab nyob nrog Hmoob mus ib txhis?


Tub Xaiv Kos Lis yog ib tug hluas Hmoob uas sau yas suab, yog tus neeg nqua yas suab, yog ib tug qhia lwm tus kom paub txog kis paj nruag, yog ib tug neeg siv cov txuj paj nruag Hip Hop coj los nqua thiab hais paj huam los yog kwv txhiaj nrog nws pog thiab nws tus phauj los yog koom nrog Hmoog tej hluas nqua yas suab ua ke coj los ua ib cov kev qhia txog Hmoob keeb kwm, Hmoob lub cim thawj thiab Hmoob tej kab lis kev cai rau phaum hluas tias Hmoob yog leej twg, Hmoob yog dab tsi thiab Hmoob tshwm qhov twg los? Tsis tas li no tseem yog ib lub tswv yim coj los pab kom muaj peev xwm sib txuas lus sib cuag mus los tau nrog Hmoob ntau phaum neeg ntxiv thiab.

Raws li lub vas sab tau qhia, Tub Xaiv Kos Lis yeej tau txais nyiaj pab cuam ntau yam tsis hais yog cov New York Times Grant xyoo 2018 thiab raug phau ntawv xov xwm New York Times sau ib zaj dab neeg "Hmong Hip Hop Heritage" txog nws. Ntxiv ntawd nws kuj tau txais cov yiaj pab cuam 2009 Intermedia Arts VERVE Spoken Word grant. Thiab xyoo 2010 nws kuj raug National Public Radio cej luam txog zaj dab neeg "Re:Union-Twin Cities: Hmong Hip-Hop thiab kuj yog ib tug tub koom siab rau lub koom haum Bush Foundation Fellow txij xyoo 2016 los txog tam sim no.

Lub hom phiaj uas nws tau siv tej txuj paj nruag no coj los lis tej hauj lwm no ces yog xav coj los ua ib cov kev txhawb siab kom Hmoob tej hluas hloov siab thiab txaus siab tuaj yeem tig los kawm kom paub txog Hmoob tej kab lis kev cai, Hmoob keeb kwm thiab Hmoob lub cim thawj mus txog rau kawm Hmoob ntaub ntawv thiab kom paub thiab siv tau Hmoob lus rau ntau phaum neeg ntxiv no kom tsis txhob ploj plam thiab ceev tseg khaws tau cia txuas ntxiv mus rau yav pem suab.

Kim. Lis tau piav txog me ntsi keeb kwm ntawm cov txuj nquas yas suab Hip-Hop tias yog ib cov txuj paj nruag uas cov neeg txom nyem ntawm teb chaws America xub xub pib coj los siv qhua yas suab qhia txog lawv txoj kev txom nyem thiab qhia txog lawv lub neej rau zejtsoom sawv daws paub, thiab nws pom tau tias Hmoob los yeej muaj feem cuam tshuam tib yam vim Hmoob yeej ib txwm muaj keeb kwm txom nyem thiab tsiv teb tsaws chaws los ntev ces thiaj thiaj xav siv tej txuj paj nruag los ua kev sib txuas lus nrog zejzog Hmoob thoob lawj kob xwb.

Thiab yog thaum muaj ib tug neeg pej kum haiv nug tias Hmoob yog haiv neeg dab tsi thaib Hmoob nyob qhov twg los qhov twg los ne ho yuav teb li cas rau lawv?

Kim Tou Xaiv Kos Lis teb tias thaum nws tseem yau ces nws yeej tsis pom qab yuav teb li cas, vim nws tsis tshua paub txog Hmoob zoo pes tsawg, ces nws thiaj tau mus nrog Hmoob tej laus neeg tham kom lawv qhia txog Hmoob keeb kwm thiab Hmoob tej dab neeg rau nws tias:
"Puag thaum ub, Hmoob tau muaj ib tug huab tais hu ua 'Txiv Yawg-Chi You', Hmoob yog cov ib tsav neeg nyiam nyob saum toj roob hauv pes, lo lus Hmoob no muaj lub ntsiab lus txhais tau tias yog kev ywj pheej. Hmoob yeej muaj ntau yam txuj ci thiab muab paj ntaub los ua ib qho piv txwv ntawm ntwau yam ntawd. Hmoob yog ib haiv neeg muaj peev xwm nyiaj ntxeem dhau txoj kev txom nyem thiab ciaj dim los tau ntau tiam. Kuv zoo siab heev uas kuv yog Hmoob thiab kuv yeej txaus siab hlo qhia rau lwm tus paub tias kuv yog Hmoob. Tab sis kuv ntseeg tias peb tsim nyog yuav nrog tej laus tham kom qhia tej dab neeg rau peb kom peb thiaj li totaub thiab paub zoo txog peb lub cim thawj tshaj qub ntxiv," raws li Kim Lis tau qhia.
Thaum SBS Hmong nug Kim Lis tias puas yog tim Hmoob tej kab kis kev cai sib chab sib chaws thiab totaub tsis yooj yim thiab siv caij nyoog ntev thiaj ua rau ib txhia hluas ua siab tso tseg thiab tig mus yoog coj mab suab mooj kav moj coj lawm? Ces Tub Xaiv Kos Lis hais tias yeej yog thiab uas tau muaj ib txhia yeej tau ua li ntawd tiag lawm. Tab sis nws kuj tau qhia tias yog tias peb tej hluas ho tsis totaub tej yam dab tsi tau laus ua los yog tham thiab hais txog ces peb yuav tsum nrog lawv tham, mloog lawv qhia lawv tej dab neeg los yog nrog cov neeg paub txog Hmoob zoo tham mas thiaj yuav paub txog Hmoob zoo dua qub ntxiv. Kim Lis kuj tau hais ntxiv tias, niaj hnub niam no ntawm tiam neej vam meej no ces peb yeej muaj ntau txoj xub ke yuav los kawm tau tsis hais nyem ntaub ntawv, saib You Tube los sis Facebook uas yeej muaj peev xwm qhia thiab kawm txog Hmoob tau lawm thiab.

Tub Xaiv Kos Lis tseem tau qhia ntxiv tias, thaum xub nws yeej tham thiab siv los yog hais tsis tau lus Hmoob zoo vim nws tsev neeg nyob ntawm New York uas yog lub nroog tsis muaj Hmoob nyob coob ces thiaj tsis paub thiab ua rau nws hais tsis tau lus Hmoob meej. Tab sis thaum nws tsev neeg tos lawv pog ntawm Nplog teb mus nrog lawv nyob ntawm teb chaws America lawm ces kuj tau muaj kev pauv hloov rau nws lub neej lawm thiab.
"Kuv yeej hais tsis tau lus Hmoob thiab txaj muag tham ua lus Hmoob hev li vim kuv hais tau tsis meej thaum kuv nrog kuv pog tham, ces thiaj muaj neeg thuam kuv thiaj li ua rau kuv tias uas cas tsis paub hais lus Hmoob li, ce haj yam ua rau kuv me siab ntxiv tsis xav hais lus Hmoob xwb. Yog li thaum kuv mus kawm qib siab lawm, kuv thiaj tau cog lus rau kuv tus kheej tias kuv yuav tsum kawm kom tau ntawv Hmoob thiab lus Hmoob kom thiaj li muaj peev xwm nrog tau kuv pog tham thiab thiaj kawm tau nws tej dab neeg. Qhov no thiaj yog ib yam ua kev txhawb siab thiab txhawb dagzog kom kuv rau siab los kawm lus thiab kawm ntawv Hmoob kom kuv thiaj li muaj peev xwm tham lus Hmoob nrog Hmoob tej laus tau. Thiab ib qho tseem ceeb mas, yog tias kuv kawm tau thiab siv tau lawm ces yuav pab kom tej hluas phaum yau uas tsis paub tib yam li kuv kub sib tig los kawm kom tau thiab," raws li Tub Xaiv Kos Lis tau qhia.
Kim Lis tseem tau hais ntxiv tias dua ntawm cov kev tuaj koom ua yas suab Hip Hop ua kev lom zem rau lub koob tsheej Hmong Australia Festival xyoo 2018 no lawm nws tseem yuav ua ib cov rooj cob qhia thiab sib tham nrog Hmoob Australia tej hluas ntau lub koom haum tsis hais Hmong Melbourne Youth Society, Hmong Inspiration Association ntawm nroog Brisbane thiab Far North Queensland Hmong Youth Society Inc txuas ntxiv.

Dua ntawm tej hais los no lawm, Tub Xaiv Kos Lis tseem yuav mus rau cov teb chaws South East Asia mus xyuas teb chaws Thaib thiab teb chaws Cob tsib (Nyab laj) ntxiv ntawd tseem yuav mus xyuas cov hluas Hmoob nyob sab qab teb ntawm teb chaws Suav tuam tshoj thiab uas yog ib cov dej num tau txais kev txhawb nqa los ntawm lub koom haum Bush Foundation thiaj ua tau tej dej num no, coj los qhia txog Hmoob tej keeb kwm, kab lis kev cai, Hmoob lub cim thawj, thiab Hmoob tej kab lis kev cai thiab ua ib cov kev sib txuas lus sib cuag mus los rau tsev neeg Hmoob thoob lawj kob xwb no.
Mr. Lee tau hais tias " kev siv tej txuj paj nruag tiam tshiab thiaj yuav muaj peev xwm qhia tau Hmoob keeb kwm, kab lis kev cai thiab Hmoob lub cim thawj rau tej hluas thiab lawv thiaj nyiam mloog nyiam kawm vim lawv nyiam suab paj nruag. Yog li kuv thiaj xav tias yog peb phaum no twb kawm tau lus thiab ntawv Hmoob ces yeej yuav ua ib cov kev txhawb siab rau phaum hluas kom kub siab los kawm thiab los mloog thiab.#
Mloog tau xov tooj cua SBS Radio Hmong Program cov xov xwm ntau yam ua lus Hmoob thiab lus Askiv (English) tau ntawm   rau hnub zwj Teeb (Thursday) 6pm AEDT-Australian Eastern Standard Time thiab hnub zwj Hnub (Sunday) 11 am AEDT.

Koj tseem muaj peev xwm download  tau SBS Radio App ntawm App Store   thiab tau ntawm Google Play los sis koj muaj peev xwm download tau cov xov xwm kaw ua suab ua ib zaj ib zaj ua lus Hmoob thiab lus Askiv tau ntawm .

Ntxiv ntawd koj muaj peev xwm koom tau peb ntawm SBSHmong lub Facebook page, tuaj nyem nyiam (Click Like), koom tawm tswv yim (Comments) los yog faib xov xwm (Share) rau koj tej phooj ywg mloog tau ntawm .

Thiab yog koj muaj xov xwm tseem ceeb xav xa rau xov tooj cua SBS Radio Hmong Program los yog xav tham ces hu rau tus zauv xov tooj + 61 3 9949 2259  los sis xav kom cov lus tawm tswv yim tuaj tau rau tus email .





Share