Kev xav qev kom tau nyiaj los ua lagluam tshiab los yog los yuav tsev yeej yog ib feem ntawm txoj kev tuaj ua lub neej ntawm cov neeg tsiv teb tsaws chaw tuaj ua lub neej tshiab hauv teb chaws Australia. Tab sis tej neeg tsiv teb tsaws chaw no tseem ntsib lwm yam teeb meem cuam tshuam ntxiv thiab thiab mus qev nyiaj los siv ntawd.
Koj yuav tsum yog cov neeg zoo li cas thiaj muaj cai qev tau nyiaj siv:
Cov neeg qev tau nyiaj siv yuav tsum muaj hnoob nyoog yam tsawg li 18 xyoos, thiab yuav tsum muaj ib txoj hauj lwm ua uas khgwv tau nyiaj xwm yeem tas mus lliu, ntxiv ntawm tej nyaj hli uas tus neeg ntawv khwv tau lawm los ib txhia neeg uas tau txais nyiaj pab cuam ntawm Centrelink thiab ib txhia uas tau txais nyiaj pab cuam rau tej cuab yig kuj muaj cai qev tau nyiaj siv tab sis cov tau cov nyiaj pab cuam Newstart yuav tsis muaj cai qev tau nyiaj siv. Ib qho ntxiv thiab koj yuav tsum yog cov neeg tuaj nyob ruaj (Permanent resident) thiab thiaj muaj cai qev tau nyiaj siv.
Tab sis Martin Mureithi uas yog tib tug neeg pab tej neeg qev nyiaj yuav tsev (Mortgage broker) tau qhia tias tseem muaj qee zaus uas tej txhab nyiaj zam me ntsi rau qee cov nyiaj uas tej neeg qev siv thiab thiab. Nws hais tias:
“Tej txhab nyiaj feem ntau yeej xav kom yus yog ib tug neeg nyob ruaj hauv teb chaws Australia (Permanent resident) mas thiaj qev tau tej nyiaj los siv rau yus ntiag tug los sis qev los yuav vaj tse tau; tab sis kuv kuj tau pm muaj ib txhia tub kawm los yog tej neeg tau cov visa tuaj nyob ib ntus mus thov tau nyiaj los yuav tsheb caij thiab."
Thiab nws tseem hais ntxiv tias, ib txhia txhab nyiaj yeej tseem kam qev nyiaj rau tej neeg yuaj yuav txwj nkawm (Partner visa) ntawm teb chaws Australia no thiab.
Koj yuav tsum muaj keeb kwm qev nyiaj siv thiab them nyiaj zoo rov qab rau tej chaw qev nyiaj thiab qhia tau tias koj paub khaws nyiaj siv:
Yog koj muaj cov keev kwm qev nyiaj siv thiab them zoo rov qab rau tej chaw qev nyiaj rau koj siv lawm ces yuav pab koj qev tau nyiaj yooj yiam dua lawm. Vim koj yeej muaj peev xwm qhia tau rau tej txhab nyiaj tias koj them tau tej nqe raws sij hawm lawm.
Kim Murethi hais tias “Raws li peb ib txwm paub, yog tsis muaj teeb meem ua rau tej tswv qev nyiaj yuav tuaj txeeb koj ib yam dab tsi coj mus pauj vim koj tsis them nyiaj zoo ces koj tau lub koob npe zoo los yog good credit history. Hos yog tias koj mus nqa ib lub xov tooj ntawm tes los siv es hos tsis them tej nqe siv xov tooj los yog tsis them kom tas tsab contract zoj khi koj cuam tshuam txog lub xov tooj ntawd ces qhov no txhais tau tias koj tau lub npe phem thiab yuav ua rau tej txhab nyiaj tsis tshua xav kam qev nyiaj rau koj siv. Txawm zoo li ntawd los yeej tseem tsis tau yog ntuj kawg xub zeb teb kawg xub ntoo, vim yeej tseem muaj ntau lub chaw tseem yuav qev nyiaj rau koj siv thiab los kuj tau."
Yog tias koj muaj peev xwm qhia rau tej txhab nyiaj tias koj yeej khaws thiab txuag tau nyiaj ua ntuv zus thiab tsis rho li txog rau thaum tau ib pob es mam li coj mus siv ua ib yam dab tsi los yog tsis siv nyiaj ntau tshaj tej koj khwv tau los.
Hauv qab no yog daim duab qhia txog cov cim ntawm Australia 4 lub txhab nyiaj loj xws li Westpac (Westpack Banking Corperation) , CBA (Commonwealth Bank of Australia), ANZ (Australian and Newzealand Bank) thiab NAB (National Bank of Australia).
Qev tau nyiaj me ntsi tsawg tsawg coj los siv tau:
Yog tias koj yog ib tug neeg tsiv teb tsaws chaw (Migrant) thiab xav qev nyiaj me ntsis siv, ces yeej muaj ib txhia koom haum kam qev rau koj siv thiab muaj peev xwm pab tau koj thiab.
“Lub koom haum Anglicare yeej muaj ntau cov kev pab cuams pb rau tej neeg zejzog siv, yog li no tej neeg tsiv teb tsaws chaw thiab neeg thoj nam tawg tsov tawg rog yeej mus siv tau thaib tau txais kev pab cuam tib yam li lwm tus hauv tej neeg zejzog thiab," raws li Teresa Clark uas yog tus coj lub koom haum no tau qhia.
Nws hais ntxiv tias,
"Peb yeej qev nyiaj me ntsis rau tej neeg siv thiab, cov nyiaj no ib txhia yeej tsis tsub paj rau tej neeg them los sis tsuas tsub me ntsis paj qe qe rau lawv them xwb. Yog ib cov nyiaj peb qev rau cov neeg khwv tau nyiaj tsawg siv. Cov neeg tsiv teb tsaws chaw thiab cov neeg thoj nam tawg tsov tawg rog los yeej muaj cai qev tau tej nyiaj no siv tib yam thiab."
Ntawm nroog Melbourne, Lub koom haum yeej pab them tej nqe kawm ntawv Askiv thiab tej nqe mus kawm ib hom hauj lwm twg, los yog cov sob kawm qhia txog kev siv nyiaj thiab tswj nyiaj txiag pub dawb rau cov neeg tuaj nyob tshiab hauv teb chaws Australia no thiab. Ntxiv ntawd los lawv kuv qev cov nyiaj tsawg tsawg (microfinance) rau tej neeg thoj nam tawg tsov tawg rog thiab cov neeg tsiv teb tsaws chaw tau siv tib yam li lub koom haum thiab. Ntau xyoo dhau los no lawv kuj tau pab ntau caum tus neeg thoj nam kom muaj peev xwm los pib ua tau tej lagluam me mus tau zoo lawm thiab.
Nug koj tus kheej tias puas tsim nyog koj qev nyiaj los siv tiag tiag mas?
Vim muaj qee zaus ces yeej tsim nyog yuav tau qev nyiaj los siv, tab Laurie Nowell uas yog lub koom haum AMES tus coj uas lis tej dej num pab cuam zej tsoom tau qhia tias xav txhawb nqa kom tej neeg tsiv teb tsaws chaw tsis txhob mus tiv nuj nqe rau lub caij lawv nyuam qhuav tuaj pib ua lub neej tshiab hauv teb chaws Australia no.
“Peb yeej tsis yog tej tuam txhab lagluam uas xav txhawb nqa kom tej neeg mus qev nyiaj coj los siv. Tab sis qhov peb xav txhawb nqa kom tej neeg ua ces yog xav kom tej neeg yuav tsum tau ua tib zoo sab laj nrog tej tawm tswv yim txog fab nyiaj txiag ua ntej vim peb tsis yog cov neeg no thiab xav kom cov neeg tsiv teb tsaws chaw thiab cov neeg thoj nam yuav tsum tau ua tib zoo xyuam xim ceev faj," Nowell tau hais li ntawd.
Teresa Clark ntawm lub koom haum Anglicare yeej pom zoo nrog tej lus hais ntawd thiab. Nws tau tshab txhais ntxiv tias vim cov neeg tsiv teb tsaws chaw thiab neeg thoj nam tawg tsov tawg rog yog cov tsis muaj keeb kem qev nyiaj siv dua hauv teb chaws Australia no ces tej txhab nyiaj thiaj tsis kam qev nyiaj rau lawv siv, ces tej zaum thiaj yuav ua rau lawv raug teeb meem los ntawm tej chaw qev nyiaj uas tsub paj kim rau lawv them ntawd.
Thiab yog tias koj txiav txim sib qev nyiaj los siv tiag, ces xav kom koj mus qev ntwam tej tuam txhab nyiaj uas sawv daws ntseeg thiab tso siab tau rau. Yog li ntawd txawm tias koj yuav qev tau thiab tsis tau los yeej xav kom yuav tsum tau mus siv cov kev pab cuam tawm tswv yim taw qhia txog fab nyiaj txiag rau tej neeg los ntawm lub koom haum Anglicare thiab AMES seb lawv ho xav li cas tso.
Resource:
los kuj yog ib lub koom haum zoo uas muaj tej xov xwm qhia txog nyiaj txiag thiab cov kev qev nyiaj qhia rau sawv daws thiab.#
Koj muaj peev xwm mloog tau cov xov xwm ua lus Hmoob los yog lus Askiv (English) tau raws li cov vam sab hauv qab no:
Mloog tau cov program ib teev tag nrho rau hnub zwj Teeb (Thursday) 6pm AEST (Australian Eastern Standard Time) thiab zwj Hnub (Sunday) 11am AEST ntawm:
Koj muaj peev xwm download cov xov xwm ua ib zaj ib zaj ua lub Hmoob thiab lus Askiv (English) los yog mloog tau ntawm:
Mus download tau SBS Radio app tau hauv Google Play thiab App Store ntawm tso rau koj lub xov tooj ntawm tes ces mloog tau rau 2 hnub hais dhau los saum toj no. Los yog koj muaj lus nug cuam tshuam txog cov kev siv SBS Radio app ces saib thiab nyeem tau ntawm no ntxiv
Tuaj ua tub koom siab thiab caum SBShmong qab hauv SBSHmong Facebook page, tuaj nyem nyiam (Click like) tuaj faib (Share) SBShmong cov xov xwm rau koj tej phooj ywg thiab tawm tswv yim (Comment) ntawm
Thiab yog koj xav share thiab qhia koj zaj dab neeg thiab xov xwm rau xov tooj cua SBS Hmong Program tshaj thiab nthuav rau ib tsoom Hmoob sawv daws tau mloog kom sawvdaws ho hnov txog ces hu xov tooj rau +61 3 9949 2259 nrog SBS Radio Hmong Program tham tau. Los sis xav SMS rau + 61 (0) 429996263 tau los yog xa koj cov lus tawm tswv yim rau tau.
Koj muaj peev xwm mloog tau cov xov tooj cua tau raws li lub vam sab ntawm no:
HOBART = 105.7FM
MELBOURNE = 93.1FM / 1224 AM
CANBERRA = 105.5FM / 1440 AM
SYDNEY = 97.7FM / 1107 AM
WOLLONGONG = 1413AM
BRISBANE = 93.3 FM
CAIRNS = 90.5 FM
DARWIN = 100.9FM
PERTH = 96.9FM
SA = 106.3 FM
Thiab tseem mloog tau ntawm digital TV tshooj 38 ntxiv thiab.
