تنش های دیپلماتیک بین استرالیا و چین در پی اظهارات سناتور کونچیتا فیراوانتی ولز در روز چهارشنبه هفته جاری که در روزنامه The Australian به چاپ رسیده، وارد مرحله دیگری شد.
وزیر توسعه بین الملل و منطقه پاسیفیک در سخنانش چین را به ارائه کمک هایی به این منطقه متهم کرد که به گفته او منجر به "ساخت ساختمان هایی بی مصرف" و "جاده هایی شده که به هیچ کجا منتهی نمی شوند".
او همچنین نگرانی خود را از ماندگاری و پایداری ترتیبات وام هایی اعلام کرد که چین آن را به کشورهای جزیره ای واقع در منطقه پاسیفیک اعطا کرده است.
اظهارات خانم ولز در واقع جولی بیشاپ وزیر امور خارجه استرالیا را با موقعیت دشواری روبرو کرده است تا آنجا که خانم بیشاپ سعی در فرو نشاندن حرارت به وجود آمده ناشی از اختلاف نظر بین دو کشور کرده است.
خانم بیشاپ در پاسخ به این پرسش که آیا او با انتقادهای مطرح شده از جانب سناتور فیراوانتی ولز موافق است یا خیر، بیانیه ای را منتشر کرد که به نظر می رسد در آن از اظهارات همکار سیاسی اش حمایت نکرده است. در این بیانیه آمده است: "استرالیا با تعدادی از شرکا خود از جمله چین در جهت دستیابی به هدف از میان برداشتن فقر در منطقه ما و در مقیاسی جهانی همکاری می کند".
در بیانیه صادر شده توسط وزیر امور خارجه استرالیا خاطر نشان شده است که استرالیا از توسعه پروژه هایی که سبب تحمیل فشارهای اضافی بر دوش کشورهای در حال توسعه می شود، حمایت نمی کند. اگر چه در بیانیه مذکور به صراحت از چین به عنوان کشوری که در حال انجام چنین کاری است نام برده نشده است.
در این بیانیه آمده است: "دولت استرالیا از سرمایه گذاری در کشورهای در حال توسعه در منطقه پاسیفیک که منتهی به رشد اقتصادی پایدار می شود و بدهی عظیمی را بر دولت های منطقه ای تحمیل نمی کند، استقبال می کند".
چین در پاسخ به اظهارات سناتور فیراوانتی ولز یک شکایت رسمی دیپلماتیک را تسلیم سفارت استرالیا در بیجینگ کرده است.
او کانگ (Lu Kang) سخنگوی وزارت امور خارجه چین می گوید برنامه کمک های خارجی این کشور به گفته او "یک سری مزایای واقعی را برای مردم محلی به همراه خواهد داشت". او می گوید این کمک ها همچنین با استقبال دولت های منطقه پاسیفیک همراه بوده است.
او می گوید: "حقایق نشانگر آن هستند که حمایت هایی که توسط چین ارائه شده به طور قابل توجهی به توسعه اقتصادی و اجتماعی این کشورها منجر شده و مزایای محسوسی را برای مردم محلی فراهم کرده است که البته با استقبال گرمی از طرف دولت ها و مردم این کشورها مواجه شده است. ما امیدواریم که برخی از افراد خاص در استرالیا به جای هدف گرفتن و اظهارات غیر مسئولانه درباره دیگر کشورها کمی تامل و تفکر پیشه کنند".
در همین راستا، ریمبینک پاتو (Rimbink Pato) وزیر امور خارجه پاپوانیوگینی نیز در واکنش به اظهارات مذکور گفته است کشورش استفاده از بودجه دریافتی را به "بهترین نحو ممکن" انجام داده است.
او نگرانی مطرح شده توسط سناتور فیراوانتی ولز از "رشوه خواری سیاسی" را رد کرده است.
اصطکاک به وجود آمده بین استرالیا و چین ماه گذشته افزایش پیدا کرد؛ هنگامی که استرالیا در پیشنهاد قوانین جدیدش علیه مداخله خارجی ها در سیاست داخلی کشور، چین را به طور خاص متمایز از دیگر کشورهای جهان قرار داد.
این در حالی است که پروفسور استیفن هوز (Stephen Howes) مدیر مرکز توسعه سیاست دانشگاه ملی استرالیا می گوید سناتور فیراوانتی ولز نکات کاملا موجهی را در تازه ترین اظهار نظرش مطرح کرده است.
او اگر چه می گوید نحوه ایراد و مفاد اظهارات او است که منجر به واکنش تند چین شده است.
پروفسور هوز می گوید: "چین یک سری پروژه ها را تاسیس می کند و سپس مسئولیت نگهداری از این دارایی ها به عهده دولت دریافت کننده آنها است و برخی مواقع این دولت ها در نگهداری از این پروژه ها با مشکل روبرو می شوند و آنگاه مشکل بدهی بیش از اندازه به وجود می آید. من فکر می کنم اینها، نگرانی های موجهی هستند. من فکر می کنم مسئله بیشتر درباره متن و لحنی است که این نگرانی ها به واسطه آنها ابزار شده است".
چین، دومین اهدا کننده کمک های مالی در منطقه پاسیفیک است؛ کشوری که وام هایی را با تمرکز بر تولید و ایجاد زیرساخت ها ارائه می کند.
بر اساس تخمین انجام گرفته توسط "انستیتو لوئی" (Lowy Institute) چین از سال دو هزار و شش تا کنون 2.3 میلیارد دلار در قالب کمک به منطقه پاسیفیک جنوبی پول پرداخت کرده است.
و این در حالی است که جوئل اتکینسون (Joel Atkinson) کارشناس استرالیایی امور چین که در کره جنوبی مستقر است در گفتگو با فیرفکس (Fairfax) گفته است دادن پول به کشورهایی که توانایی بازپرداخت آن را ندارند، باری را بر روی دوش مالیات دهندگان چینی قرار داده است.
اما پروفسور هوز می گوید ممکن است یک سری انگیزه های سیاسی ورای چنین وام هایی آنهم با مقادیر بالا وجود داشته باشد که در واقع هیچ تضمینی در بازپرداخت آنها وجود ندارد.
او می گوید: "بعضی اوقات گفته می شود که چین ممکن است در آینده از دریافت بازپرداخت این وام ها در ازای یک سری تخفیفات سیاسی، چشم پوشی کند. البته موارد زیادی از این دست وجود ندارد. و البته این موضوع هنوز هم روشن نیست".
