ÖNE ÇIKANLAR
- Avustralya’da motorlu araç kullanmak için sürücü ehliyetine ihtiyacınız var.
- Ehliyet kuralları eyalet ve bölgelere göre değişiklik gösteriyor.
- Kişinin tüm hakları ile ehliyete sahip olabilmesi için birkaç aşamalı bir süreci tamamlaması gerekiyor.
- Geldikleri ülkeden ehliyeti olan göçmenler için Avustralya’da daha kısa bir süreçten sonra ehliyet sahibi olabiliyor.
Kişinin yasal olarak motorlu araç kullanması için sürücü ehliyeti olması gerekiyor.
Avustralya’da ehliyet çok aşamalı bir süreç sonrası veriliyor. Sürmek istediğiniz aracın türü ve büyüklüğüne göre farklı süreçler işliyor.
Eyaletler ve bölgeler arsında da kurallar değişiklik gösterse de çok sayıda ortak yanları da var.
İlk aşama yollarda geçerli trafik kurallarını öğrenmek. Sonra çoktan seçmeli testten geçip öğrenme veya sürücü adayı (learner’s driving license – L) ehliyeti alıp gözetim altında motorlu araç kullanabilirsiniz.
New South Wales eyaleti Ulaştırma Kurumu Yol Güvenliği ve Politikaları Müdürü Louise Higgins, “New South Wales’de sürücü adayı ehliyeti almak için asgari yaş 16. Ayrıca göz ve trafik testinden geçmeniz gerekiyor. Trafik testinin amacı güvenli bir şekilde yollarda gidebilmek için kurallara hâkim olmanız” diyor.
L Trent’ten Frank Tumino uzman eğitmenlerin sürücü adaylarına rahat ve stressiz bir ortamda araba kullanmayı öğretmek üzerine eğitildiklerini söylüyor. Source: Getty / Getty Images
L ehliyeti olanlar için kurallar:
- Araç kullanırken yanınızda her zaman tam ehliyeti olan birinin size yardımcı olması gerekiyor.
- Aracın dışında görünür bir yerde “L” plakasının yerleştirilmesi gerekiyor.
- Araç kullanmadan önce alkol veya uyuşturucu kullanmak yasak.
- Belirlenmiş hız sınırlarına uymanız gerekiyor.
- Cep telefonu kullanımı kesinlikle yasak.
Geçici ehliyete geçiş (Provisional - Probationary License)
L ehliyeti sahipleri yaşlarına göre değişen süre pratik yapar. Yanlarında tam ehliyetli gözetmen olmadan araba kullanmaları için pratik sınavı geçip “P” ehliyeti (‘Provisional’ -‘Probationary’ license) almaya hak kazanmaları gerekiyor.
Avustralya’nın en büyük sürücü kursu L Trent’ten uzman sürücü eğitmeni Frank Tumino, L ehliyeti olan acemi sürücülerin uzman eğitmenler dışında tam ehliyetli aile üyeleri ve arkadaşlardan yardım istemelerini söylüyor.
“Sürücü eğitmenlerinden ders alabilirsiniz. Eğitmenin sağlam bir temel için araba kullanmanın en önemli yanlarının üzerinden geçmesine özen gösterin” diyor.
Avustralya’nın aşamalı sürücü ehliyeti sistemi acemi sürücülerin tam ehliyeti alana kadar yavaş yavaş tecrübe kazanmasını sağlıyor. Source: Getty
Göçmenler için ehliyet
Avustralya’ya yerleşen göçmenlerin yurt dışından aldıkları ehliyeti burada kullanabilmeleri için de belirlenmiş bir süreç var.
Louise Higgins Whitton sürecin bazı unsurlara göre değiştiğini söylüyor.
“Yapmanız gerekenler geldiğiniz ülkeye, ehliyetinizin hangi ülkeden olduğuna, ne kadar süredir ehliyetli olduğunuza ve ne tür bir sürücü ehliyeti sisteminden geçtiğinize göre dğeişir” diyor.
Eğer ehliyet sistemi çok farklı bir ülkeden geldiyseniz, genelde ilave testlere girmeniz gerekir. Testlerin türü geldiğiniz ülkeye ve ne tür bir ehliyet istediğinize göre değişir.NSW Ulaşım Kurumu’dan Louise Higgins Whitton
Bazı durumlarda geçerli bir yurt dışı ehliyeti olanlara tam Avustralya ehliyetine geçmesi için bir pratik sınav fırsatı veriliyor. Sınavı geçemeyenlere “L” ehliyeti veriliyor.
Tumino araba kullanmayı başka ülkede öğrenenlerin sınavı geçmek için uzman eğitmen desteğine ihtiyacı olabileceğini söylüyor.
“Göçmenlerde trafik kurallarına odaklanan farklı bir eğitim süreci gerekiyor. Yurt dışında geliştirdikleri bazı alışkanlıkları kırmamız gerekebiliyor. Yolun solundan gitmeye alışmak bile başlı başına zorlu bir süreç” diyor.
Avustralya’dakine benzer bir sürücü ehliyeti sisteminin olduğu ülkelerden gelen göçmenlerin buradan ehliyet alması kolay. Ancak farklı bir ehliyet sisteminden geçtiyseniz Avustra ya’da ilave süreçlerden geçmeniz gerekir. Credit: Deepak Sethi/Getty Images
Tam ehliyete geçmeden önce Tehlike Fark Etme Testinden (Hazards Perception Test) geçmeniz gerekebilir.
Tam ehliyetli olunca bazı yasaklar kalksa da tüm trafik kurallarına uymaya devam etmeniz gerekiyor.
Kurallara uymamanın yüklü para cezaları, ehliyetin belirli bir süreliğine askıya alınması veya ehliyetin iptal edilmesi dahil çeşitli sonuçları olabilir.
“Kuralların son derece sıkı uygulandığı bir ülkeyiz. Hız yapmanın ve alkollü araç kullanmanın cezası çok yüksek” diyor Tumino.
Avustralya’da polis sık sık alkol kontrolü yapar. Kurallara uymayanlara yönelik cezalar son derece yüksek. Credit: wikimedia commons
Mülteciler ve göçmenler için özel sürücü programları
Avustralya çapında bazı toplum kurumları göçmenler ve mülteciler için ücretsiz veya ucuz ehliyet kursları düzenliyor.
The Great Lakes Agency for Peace and Development (GLAPD) İngilizce konuşulmayan göçmen toplumlardan gelen L ehliyetli insanlara yardım ediyor.
GLAPD Genel Müdürü Emmanuel Musoni bekâr göçmen annelerin ulaşım için başkalarına muhtaç olduğunu fark edince sürücülerin pratik sınavı geçmesine yardımcı olan programı başlattıklarını söylüyor. Musoni göçmen toplumlardan eğitmenlerle en iyi sonucu aldıklarını belirtiyor.
“Bazıları direksiyonu nasıl tutacağını bile bilmiyor. Eğitmen o seviyeden alıp araba kullanmayı öğretip ehliyet alana kadar yardımcı oluyor” diyor.
Tam ehliyet sahibi olmanın yarattığı bağımsızlık dışında iş fırsatlarını da unutmamak lazım. Credit: Narong Jongsirikul / EyeEm/Getty Images/EyeEm
Kongo’dan gelen Nyantabara daha önce hiç araba kullanmamıştı. İlk başta direksiyonun arkasına geçmek çok korkutmuş. Ancak iş ve diğer ihtiyaçlar için sürekli toplu taşım kullanmanın da çok zaman aldığını düşünüyormuş. Bir de bebek sandalyesi ile otobüs yakalamaya çalışmak da iyice zorlamaya başlamış.
Daha önce eğitmenden ders almasına ve arkadaşlarının yardımcı olmasına rağmen ehliyet sınavından iki defa kalmış. Ta ki GLAPD ile ders alana kadar.
Eğitmenle aynı dili konuşmanın, aynı kültürden gelmenin kendisine güvenmesini sağladığını söylüyor.
“Ne söylediğini daha iyi anladım. Bir başka önemli etken de çok deneyimli olması” diyor. Ehliyet almanın oğlu ve kendisi için hayatı kolaylaştırdığını söylüyor.
Şimdi istediğim her yere gidebiliyorum. Daha önce çok zordu ancak şimdi arabam var. İşe gitmek çok kolay. Oğlumu dışarı çıkarmak çok rahat. Hayat çok rahat. Özellikle de çocuğu olan kadın için.Micheline Nyantabara
Nyantabara diğer kadınlardan da araba kullanma korkularını yenmeleri çağrısında bulunuyor. Ehliyetli olmanın getirdiği fırsatlara dikkat çekiyor.
“Korkutucu ancak başarılı olunca, ehliyeti alınca, daha önce yaşadıklarınızı düşünmüyorsunuz çünkü hayatınız değişiyor.”
